Droga do stanu wojennego – kalendarium

Gen. Wojciech Jaruzelski ogłasza wprowadzenie stanu wojennego
13 grudnia 1981 r.

Stan wojenny to jedno z najbardziej traumatycznych wydarzeń w najnowszej historii Polski. Przygotowania do tej operacji trwały przez wiele miesięcy, jednak wyraźnie zintensyfikowały się po objęciu przez gen. Jaruzelskiego funkcji I Sekretarza KC PZPR. Prezentujemy wybór najważniejszych wydarzeń ostatnich tygodni 1981 r.

23 października

Decyzją rządu wprowadzono do działania wojskowe Terenowe Grupy Operacyjne. Ich celem miała być kontrola i usprawnienie działań władz administracyjnych i gospodarczych w obliczu zimy, grożącej katastrofą państwu pogrążonemu w kryzysie. Szczególną rolę odegrać miały na szczeblu małych miasteczek, chociaż szybko powołano je także w dużych miastach. Działalność TGO był szeroko nagłaśniana przez rządowe media, które próbowały budować ich pozytywny wizerunek, odwołując się do tradycyjnej sympatii społeczeństwa do wojska. W rzeczywistości oficerowie przeprowadzali rekonesans przed wprowadzeniem stanu wojennego, a po 13 grudnia wielu z nich objęło w kontrolowanych wcześniej zakładach funkcję komisarzy wojskowych.

Australia upamiętnia 125 rocznicę “Womens Suffrage”

 Kobiety uczciły 125 rocznicę pierwszego głosowania
Australijek w wyborach federalnych. Wspólne zdjęcie
 przed Parlamentem Australii Południowej

Walka o równouprawnienie i o prawo kobiet do głosowania rozpoczęła się już w wieku 18, wraz z Rewolucją Francuską. Pierwszą sufrażystką była Francuska, Olimpia de Gouges, która w wyniku zwycięstwa Rewolucji nadającej wszystkim równe prawa odważyła się przygotować „Deklarację Praw Kobiety i Obywatelki”. Przypłaciła to życiem skazana na śmierć. Ścięto jej głowę w Paryżu trzeciego listopada 1793 roku, lecz to nie przestraszyło sufrażystek innych krajów i walka o prawo do głosowania dla kobiet rozgorzała na wszystkich kontynentach cywilizowanego świata, by odnieść zwycięstwo pod koniec 19 wieku.

Kobiece organizacje formowane przez Sufrażystki walczyły o reformy prawne, ekonomiczne i polityczne, dające kobietom równouprawnienie z mężczyznami, oraz prawo do decydowania o sobie, rodzinie i o losach ich kraju. Na całym świecie powstawały lokalne, krajowe i międzynarodowe organizacje żądające prawa głosowania dla kobiet. Pierwsze zdobyły prawo do głosowania kobiety w Terytorium Wyoming w Stanach Zjednoczonych w roku 1869. Następnie właścicielki posiadłości ziemskich na Isle of Man (kolonia Ang.) w roku 1881, kobiety w Nowej Zelandii (kolonia Ang.) uzyskały prawo do głosowania w 1893, a w 1904 po raz pierwszy głosowały kobiety w Australii. Australia jest pierwszym niepodległym krajem na świecie, w którym kobiety głosowały w wyborach cało krajowych (federalnych).

700 lat od odnowienia Królestwa Polskiego

Korona Bolesława I Chrobrego – pierwszego koronowanrgo
króla Polski (replika). Fot. Wikipedia (CC BY-SA 3.0)

Ruch monarchistyczny w Polsce, po okresie jakby uśpienia, zaczyna powoli przybierać na sile. Nie tylko powstają nowe stowarzyszenia, ale też, za sprawą aktywności politycznej Grzegorza Brauna, który jasno deklaruje program podniesienia korony Królestwa Polskiego, po raz pierwszy ta idea przebiła się do głównego obiegu politycznego. Grzegorz Braun został posłem deklarując się właśnie jako monarchista. Oznacza to, że jest istotne i zauważalne poparcie dla programu przywrócenia monarchii także w Polsce.

O ewentualnych zaletach przywrócenia monarchii można wiele rozprawiać, ale nie sposób nie zauważyć, choć wielu wyda to się odkryciem, że w Europie aż 144 miliony ludzi (w granicach EU to prawie jedna trzecia ludności) mieszka w krajach gdzie głową państwa jest monarcha. I obywatele (należałoby chyba użyć pojęcia – poddani)  nie zamierzają tego stanu zmieniać. Zatem Grzegorz Braun, podnosząc publicznie sprawę przywrócenia monarchii, nie stawia się wcale gdzieś ma marginesie, a staje mocno w normalnej politycznej agendzie europejskiej, gdzie monarchia jest tak samo oczywistym i powszechnie występującym ustrojem jak republika.

Konkurs "To się wydarzyło w czasie drugiej wojny światowej..."

Podczas ceremonii wręczania nagród laureatom konkursu
"To się wydarzyło w czasie drugiej wojny światowej..."
Fot.K.Bajkowski

"Nad tym, to chyba cała rodzina pracowała" -  tak skomentowała jedna z pań, oglądając wystawę nagrodzonych prac artystycznych, które zostały nadesłane na Konkurs upamiętniający 80. rocznicę napaści Niemiec Hitlerowskich na Polskę. Doskonale! Taki komentarz po raz kolejny upewnił nas, organizatorów (Zrzeszenie Nauczycieli Polskich) że cel jaki sobie postawiliśmy został osiągnięty.

Przed ogłoszeniem Konkursu rozpatrywane były różne pomysły i warianty tego przedsięwzięcia. Należało zaproponować taki Konkurs, w którym mogłyby wziąć udział zarówno małe dzieci, jak i prawie już dorośli maturzyści. Konkurs miał każdego z uczestników czegoś nauczyć. Dlatego zdecydowanie odrzuciliśmy wszelkie slogany wołające o pokój, potępiające wojnę... itp. Nasz Konkurs nosił bardzo konkretny tytuł: "To się wydarzyło w czasie drugiej wojny światowej..." Zależało nam, aby uczestnicy zdobyli jak najwięcej wiadomości na temat konsekwencji, jakie dla narodu polskiego, dla poszczególnych rodzin pociągnął za sobą wybuch drugiej wojny światowej.

„Czuły narrator”. Na marginesie mowy noblowskiej Olgi Tokarczuk

Wykład  noblowski Olgi Tokarczuk wygłoszony w sobotę
w Sztokholmie prowokował do myślenia. Fot. printscreen YT

Wysłuchałem mowy noblowskiej Olgi Tokarczuk. Przeczytałem już kilka komentarzy. Przeważnie obok tego, co mówiła noblistka...

Dla mnie ten „Czuły narrator” jak swoją mowę zatytułowała Tokarczuk, to ważny manifest i, tak jak podejrzewałem, w pełni się w tej mowie Olgi Tokarczuk odnalazłem. Mądra, wyważona, czuła, krytyczna i skromna. Noblistka słucha świata i dlatego jest tak przekonująca.

------------

Dziś w Sztokholmie  polska pisarka Olga Tokarczuk odbierze z rąk króla przyznaną jej przez Szwedzką Akademię literacką nagrodę za rok 2018: złoty medal oraz dyplom. Gala rozpocznie się o godzinie 16:30 w filharmonii. Transmisja: TU
Olga Tokarczuk jest piątą polską laureatką literackiej Nagrody Nobla po Wisławie Szymborskiej, Czesławie Miłoszu, Władysławie Reymoncie i Henryku Sienkiewiczu. 

------------

Gdy ją słyszałem, gdy mówiła, że „Literatura stawia więc pytania, na które nie da się odpowiedzieć przy pomocy Wikipedii, wykracza bowiem poza same fakty i wydarzenia, odwołując się bezpośrednio do naszego ich doświadczania” to tak jakbym słyszał/czytał Williama Jamesa mówiącego o doświadczeniu religijnym. James, choć był protestantem to potrafił wyłowić w doświadczeniu religijnym ważne dla każdego religijnego człowieka. I to niezależnie od tego, czy należał do jakiegoś kościoła, czy religii, czy nie. Podobnie Tokarczuk. Wsłuchuje się w doświadczenie ludzkie i go nie osądza. Po prostu stara się je zrozumieć.