Konsul honorowa RP Winsome Dormer dokonała otwarcia uroczystosci. |
niedziela, 15 maja 2022
Uroczystości 150-lecia polskiego osadnictwa w Nowej Zelandii
piątek, 19 listopada 2021
Przygotowania do obchodów 150-lecia Polonii w Nowej Zelandii
Potomkowie pierwszych
polskich osadników - reprezentanci rodzin: Waleńskich, Smoleńskich, Świtałów i Klemick (pierwszy z prawej Paul Klemick, członek założyciel POHOS). Fot. archiwum |
-Pierwsi polscy
osadnicy przybyli do Nowej Zelandii (dalej NZ) w roku 1872. Tak więc, już za
rok (2022), obchodzić Państwo będziecie duży jubileusz 150 lecia obecności polskiej
w Aotearoa…
-Tak, ale zacznijmy od historii ….. W roku 1870 sir Julius Vogel (nowozelandzki polityk, dwukrotny premier NZ) rozpoczął starania, by sprowadzać imigrantów z Północnej Europy. Chodziło mu o to, by pomóc w budowie infrastruktury na dużych niezagospodarowanych obszarach NZ. Pośród nich znaleźli się polscy osadnicy. Większość ich pochodziła z Pomorza znajdującego wtedy pod zaborem pruskim.
piątek, 15 października 2021
Historie nowozelandzkich rodzin z polskimi korzeniami
Mt.
Egmont (2518 m n.p.m.), czynny wulkan w Taranaki, NZ, Wyspa Północna. fot. L.Wątróbski |
Jedną z wielu polskich rodzin osiadłych w XIX wieku w Taranaki była rodzina Józefa i Anny Fabish przybyłych do Nowej Zelandii w roku 1876 na pokładzie statku „Fritz Reuter”. Jej koleje losu były takie same, albo bardzo podobne do wielu innych. Można więc śmiało powiedzieć, że znając ich losy znamy niejako losy setek innych polskich imigrantów z tamtego okresu.
wtorek, 28 września 2021
Emigracja do NZ z ziem zaboru pruskiego (od roku 1872)
Obok polskich emigrantów, których z racji posiadanych paszportów uważano za Niemców, przybywali wówczas do Nowej Zelandii także: Anglicy, Szkoci, Irlandczycy, Niemcy, Duńczycy oraz Norwegowie. Jak podaje Bruce Herald: … agent generalny wysłał do Nowej Zelandii, pomiędzy lipcem 1871 i październikiem 1872, 38 statków z 6 516 emigrantami, z których 3 698 było Anglikami, 570 Szkotami, 842 Irlandczykami, 94 Walijczykami, 367 Niemcami, 403 Duńczykami, 570 Norwegami oraz 26 innych narodowości. Z tej liczby 1721 skierowanych zostało do prowincji Otago, 1604 Canterbury, 138 Marlborough, 1452 Wellington, 795 Hawkes Bay, 806 Auckland50 . Zdecydowana większość Polaków przybyłych do Nowej Zelandii została wygnana z ziemi ojczystej przez brutalną politykę germanizacyjną niemieckiego kanclerza Ottona Bismarcka oraz prześladowania religijne i obawę przed wcieleniem do armii pruskiej .
piątek, 27 sierpnia 2021
Polacy w Nowej Zelandii przed rokiem 1872
Jan Jerzy Forster - uważał się za obywatela Rzeczpospolitej... |
Inne etapy migracji ludności polskiej do Nowej Zelandii prezentuje Marian Kałuski, historyk polski mieszkający w Australii. Jego zdaniem były trzy inne okresy: okres pionierski – do roku 1939, okres migracji wojennej i powojennej 1939-1980 – oraz okres tzw. migracji postsolidarnościowej od roku 1981, obejmujący również migrację polską – w swej większości zawodową z wolnego już państwa polskiego.
wtorek, 20 lipca 2021
Skąd przybywali emigranci do Nowej Zelandii w XX w. ?
Żaglowiec, którym do NZ
podróżowali emigranci z Europy (Dunedin, Otago Settlers Museum) |
Nowa Zelandia stała się też w czasie II wojny światowej schronieniem dla wielu dzieci. W roku 1940 przyjechało tam 566 dzieci z Anglii, które ewakuowano przed nalotami niemieckimi. Cztery lata później, w roku 1944, przybyło do Nowej Zelandii 734 polskich dzieci z Persji. Już po II wojnie światowej, w latach 1949-1952, Nowa Zelandia przyjęła do siebie dalszych uchodźców: około 1 tys. Greków, 300 Jugosłowian oraz Rumunów, Bułgarów, Turków i około 700 Polaków. Znowelizowane zaraz po wojnie przepisy emigracyjne Nowej Zelandii pozwoliły na przyjazd do tego kraju 2,5 tys. Azjatów.
piątek, 25 czerwca 2021
Maoryska szkoła w Maraenui
Dzieci ze szkoły w Maraenui. Fot. L.Wątróbski |
Dawniej - przed przybyciem białych do Nowej Zelandii cała
literatura maoryska przekazywana była z pokolenia na pokolenie ustnie. W taki
właśnie sposób przetrwała do dziś znaczna jej część.
Dziś sytuacja literatury maoryskiej jest znacznie korzystniejsza. Wiele wspaniałych dzieł zostało zapisanych. Ministerstwo edukacji wydaje dla szkół specjalne podręczniki po maorysku. Są one przygotowywane przez najlepszych fachowców z myślą o uczniach szkolnych. Mogą z nich korzystać jednak tylko te osoby, które naprawdę dobrze znają ten język.
środa, 14 kwietnia 2021
Prognoza: Mimo sukcesów podróże nie wrócą do normy przed 2024 r.
Obraz Gerd Altmann z Pixabay |
Najnowsza kwartalna prognoza biznesowa Deloitte Access Economics przewiduje, że podróże międzynarodowe nie powrócą w pełni przed 2024 r., ponieważ do tego czasu granice międzynarodowe otwierać się będą bardzo powoli. Co więcej, raport Deloitte mówi, że kwarantanna dla przybywających prawdopodobnie pozostanie w jakiejś formie przez lata, ponieważ robi się wszystko co możliwe, aby powstrzymać import wirusa z powrotem do Australii.
wtorek, 13 kwietnia 2021
Emigracja więźniów wojennych z obozów Europy do Nowej Zelandii
Port w stołecznym Wellingtonie (fot. Leszek Wątróbski) |
I tak w latach 1949-1952, przybyło do Nowej Zelandii dalszych 850 Polaków. Byli to ludzie rozproszeni po całej Europie, którzy w czasie wojny przebywali w obozach koncentracyjnych i obozach pracy w: Niemczech, Austrii, Grecji, Francji i we Włoszech. Ludzie ci przybyli do Nowej Zelandii na 3 statkach: SS. Dundalk Bay w czerwcu 1949, SS Helenie Prince w październiku 1950 i SS. Goya w maju, sierpniu i grudniu 1951 roku.
wtorek, 9 marca 2021
Polskie osadnictwo na Wyspie Południowej (NZ)
Allanton - cmentarz z grobami osadników polskich. Fot. L.Wątróbski |
Polscy osadnicy mający stałą pracę lub własne gospodarstwo, które kupili sobie po latach ciężkiej pracy, byli rejestrowani w lokalnych organach administracji, gdzie dziś można znaleźć ich nazwiska. Są one ponadto dostępne w archiwum Polish Heritage Trust of Otago and Southland w Dunedin, polskiej organizacji genealogicznej powstałej tam kilka lat temu.
poniedziałek, 1 marca 2021
Emigranci w Nowej Zelandii: Niemcy czy Polacy?
Paul Klimek - prezes Polish Heritage of Otago and Southlandw Dunedin i PolishGenealogical Society of New Zealand w New Plymouth. Fot. L.Wątróbski |
Nasi emigranci, którzy w XIX wieku zjawili się w Nowej Zelandii, bardzo rzadko uważani byli za Polaków. Nie mieli przecież ani polskich paszportów, ani żadnych innych oficjalnych polskich dokumentów. Legitymowali się dokumentami krajów zaborczych, a więc głównie Prus i za takich zazwyczaj byli uważani.
Nie łatwo jest dziś dokładnie określić liczbę polskich emigrantów z tego okresu. Spis ludności przeprowadzony w Nowej Zelandii w roku 1874 wykazał liczbę zaledwie 60 Polaków, w tym 8 kobiet. Dane te trudno uznać za wiarygodne. Na pokładach bowiem 6 pierwszych statków, które w latach 1872-1873 przypłynęło blisko 200 Polaków. Takie dane znaleźć można na listach pasażerów statkowych.
niedziela, 13 grudnia 2020
Ryszard Opara: AMEN - Ciąg dalszy podróży po kraju Kiwi
AMEN - Autobiografia Naukowa Ryszarda Opary. Odcinek 92
Ciąg dalszy podróży po kraju Kiwi - Nowej Zelandii...
Kilka słów o Akaroa...
Miasteczko zostało zbudowane w połowie XIX wieku, przez Francuzów, którzy jakoś tam próbowali przejąć kontrolę wyspy przez kolonizatorów Królowej Anglii Wiktorii – no i zdecydowali wysłać do Nowej Zelandii armadę swoich żołnierzy. Desant był początkowo udany i Francuzi, zaczęli szybko rozszerzać swoje wpływy na sąsiednie tereny wyspy.
Potem jednak, żołnierze Królowej zorientowali się co do niecnych zamiarów „żabojadów” – i pogonili ich szybko w nieznane strony Polinezji... (Francuzi zrobili to podobno z rozkoszą, jako, że tam było cieplej, spokojniej i bardziej bezpiecznie. Z dala od Anglii).
niedziela, 6 grudnia 2020
Ryszard Opara: AMEN - Nowa Zelandia
AMEN - Autobiografia Naukowa Ryszarda Opary. odcinek 91.
Z Australii – na południowy wschód – poprzez morze Tasmana – 2,000 km. Nowa Zelandia.
Pisząc o Australii oczywiście nie można pominąć Nowej Zelandii, która jest niezależnym krajem, ale też w pewnym sensie częścią Australii. Wiele podobieństw i analogii...
Przepiękny, spokojny kraj, gdzie zieleń drzew i liście jest najbardziej soczysta i kolorowa na świecie. Spędziłem tam blisko rok, z rozmaitych powodów, głównie w nadmorskiej miejscowości Akaroa, blisko Christchurch. Była to nasza baza wypadowa do zwiedzania wyspy południowej. Byliśmy wszędzie, gdzie prowadzą drogi na południe i północ.
Od Picton na górze wyspy do Invercargill na samym dole – trasa ok 1,000 km.
wtorek, 4 sierpnia 2020
Polska – Nowa Zelandia: Dyplomacja, gospodarka, kultura*
Wellington. Parlament nowozelandzki (stary budynek)
Fot. L.Wątrobski
|
czwartek, 16 lipca 2020
Maorysi z Nowej Zelandii spotykają się na „marae”
Rzeźba przed marae. Fot. L.Watrobski |
środa, 1 lipca 2020
Maorysi i Europejczycy. W 80 rocznicę Traktatu z Waitangi
Przybycie Europejczyków do Nowej Zelandii (Wyspa Pólnocna) |
czwartek, 24 października 2019
Obóz polskich dzieci wojny w Pahiatua
Powitanie dzieci polskich w
porcie Wellington w dniu 1 listopada 1944 roku |
piątek, 15 marca 2019
NZ: Najstraszniejsze masowe morderstwo od 1943 roku
Czy zamachowiec w Christchurch inspirowal się atakiem Breivika? Fot. Twitter - Nowa Zelandia |
W rezultacie brutalnej strzelaniny zginęło 49 osób, około 50 osób zostało rannych, a wiele z nich znajduje się w stanie krytycznym.
Lokalne media porównują tę tragedię do masakry w obozie dla jeńców wojennych.
Jak podkreśla „The New Zealand Herald” strażnicy w obozie Featherston dla japońskich jeńców wojennych w czasie II wojny światowej (25 lutego 1943 roku) zastrzelili w wyniku zamieszek 48 Japończyków. Zginął także jeden nowozelandzki żołnierz.
środa, 13 marca 2019
Stanisław Michalkiewicz: Rajskie i infernalne oblicze Antypodów
Jest to opowieść o budowaniu imperium brytyjskiego, tyle, że w bardzo małej skali, bo chłopcy nie tylko zagospodarowali wyspę, ale nawet pokonali w walce bandytów, którzy tam wylądowali: „Nagle rozległ się straszliwy huk. Grad kartaczy smagnął rzekę” - czytałem z wypiekami na twarzy, jak to szalupa z bandytami została zniszczona celnym strzałem armatnim – bo chłopcom udało się nawet zdobyć armatkę i baryłkę prochu. „Dwa lata wakacji”, to poemat o zaradności, dyscyplinie i – co tu ukrywać – organizatorskich umiejętnościach ludzi białych. Ale „Dwa lata wakacji” były napisane w latach 80-tych XIX wieku, kiedy pisarze „jeszcze się przed cenzorskim nie trzęśli obliczem” i kiedy na rozmaitych Michników patrzono z góry.