Kultura Aborygenów jest młoda, nie starożytna

Kultura australijskich Aborygenów jest często uważana za najstarszą ciągłą kulturę na świecie. W rzeczywistości kultura Aborygenów jest niedawna – podobnie jak każda inna znana dziś kultura.

Ludzie uczą się kultury, tak jak jest ona dzielona przez innych wokół nich. Antropolodzy zidentyfikowali około 164 definicji "kultury", ale można je sprowadzić do trzech kluczowych czynników, które definiują kulturę: języka, wierzeń i zwyczajów grupy. Amerykańska antropolożka Linda Light twierdzi, że język ludzki można uznać za najważniejszą cechę kultury, ponieważ złożona kultura ludzka nie może istnieć bez języka, a język nie może istnieć bez kultury. Są one nierozłączne, ponieważ język kształtuje kulturę i dostarcza środków, za pomocą których kultura jest dzielona i przekazywana z pokolenia na pokolenie.

Oszustwo klimatyzmu. Książka, która otwiera oczy

„Klimaty na Ziemi zawsze były zmienne i bez wątpienia będą takie w przyszłości. Jak duże będą te przyszłe zmiany i gdzie i jak szybko one nastąpią, nie wiemy” National Academy of Science, 1975

Wydana niedawno praca dr. hab. inż. Piotra Kowalczaka pod tytułem „Zmiany klimatu. Polityka, ideologia, nauka, fakty” to dzieło wyjątkowe zarówno pod względem ilości zgromadzonego materiału jak i szerokości ujęcia, wielości poruszanych zagadnień. Praca liczy ponad 700 stron, bibliografia to ponad tysiąc pozycji, zawiera indeksy nazw geograficznych i nazwisk.

Wyniki naboru do 6. edycji programu Polonista NAWA

Znamy wyniki naboru do 6. edycji programu Polonista NAWA. 41 osób z całego świata, w tym z Polski, otrzymało stypendium Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej.

Celem programu jest promowanie języka polskiego oraz popularyzacja studiów i badań polonistycznych na świecie poprzez umożliwienie obcokrajowcom zainteresowanym językiem i kulturą polską podjęcia studiów lub realizacji projektów badawczych w Polsce.

O stypendium NAWA w ramach Programu mogli ubiegać się zagraniczni studenci, doktoranci i naukowcy, których przedmiotem studiów lub badań jest język polski, polska kultura, sztuka, literatura i historia. Od roku 2023 o stypendium mogą starać się również naukowcy z Polski.

Równo skoszone trawniki czy łąki? Botanik wyjaśnia

Namiętne koszenie trawnika. Symbol statusu
czy bezmyślności? Fot. Pixabay 

Często kosząc miejskie przestrzenie zielone, w tym trawniki czy przydomowe ogródki, przyczyniamy się do spadku różnorodności biologicznej roślin, owadów i ptaków – ocenił w rozmowie z PAP botanik prof. Łukasz Łuczaj. Naukowiec podkreślił, że powinno się kosić najwyżej raz lub dwa razy w sezonie.

"W przeszłości nasze miasta były mniejsze, zielonych przestrzeni miejskich też było w nich mniej, i jeszcze w latach 60. wykaszano je przy pomocy kosy. Na wsiach z kolei trawniki wokół domów były wygryzane przez pasące się zwierzęta: krowy, owce, kury czy gęsi" – powiedział PAP botanik prof. Łukasz Łuczaj z Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Naukowa Konferencja z Polonią

 Katarzyna Kot z Sieci Badawczej Centrum Łukasiewicz w Warszawie  zaprasza na III edycję Konferencji z Polonią, która odbędzie się 20 grudnia. online. Spotkanie skierowane jest do polskich naukowców pracujących w zagranicznych ośrodkach badawczych oraz centrach rozwojowych, zagranicznych badaczy prowadzących działania w naszym kraju, gości z zagranicznych uczelni a także przedstawicieli polskich szkół wyższych. 

Celem spotkania jest nawiązanie współpracy z polskimi profesjonalistami zza granicy i umiędzynarodowienie polskiej nauki. Konferencja stanowi doskonałą okazję do wymiany wiedzy i doświadczeń, a tym samym integracji środowiska i zainicjowania wspólnych projektów o zasięgu międzynarodowym. Wydarzenie umożliwia także promocję potencjału badawczo-rozwojowego Polski oraz zachęcenie rodzimych naukowców do podjęcia działań w naszym kraju. Dwie poprzednie edycje zgromadziły szereg wiodących badaczy z ośrodków o światowej renomie.

Marian Radny: NOBEL vs NOBEL czyli pobocza nauki

Jedna z ceremoni IgNobel Prize w Cambridge (USA).
Fot. Hahatango Flickr (CC BY NC-SA 2.0)

Ostatnie miesiące każdego roku należą do najbardziej uświęconych w naukowej tradycji – przyznawane w październiku i listopadzie nagrody im. Alfreda Nobla z pompą wręczane są w grudniu – w tym roku 10 grudnia. Od przeszło 120. lat wiadomo też, o co chodzi – “noblami” wyróżnia się naukowców za ich wyjątkowe osiągnięcia w imię postępu i rozwoju ludzkości. Ale od trzydziestu trzech lat początek tego cyklu zbiega się z ceremonią, o której niektórzy chcieliby szybko zapomnieć, inni cieszą się, że nie są jej bohaterami, a jeszcze inni po prostu się bawią. Dlaczego? 

Otóż od 1991 roku, każdego września uroczyście wręczane są nagrody „Ignacego” (Ig) Nobla, za osiągnięcia, głównie naukowe, „których nie da się, czy też nie powinno się powtarzać”. Kryterium to jest całkowicie wbrew logice i praktyce nauki. Co więc oznacza? Klasyfikacja nauki na gorszą, dobrą i tę wyjątkową, jak świadczą kontrowersje wokół nagród im. Alfreda Nobla, nie jest prosta. Twórców nagrody Ig Nobla interesują obrzeża nauki, gdzie wybór biegnie wzdłuż linii – bzdurne, śmieszne... potrzebne?...

 

Socjologia morza. Rozmowa z prof. Agnieszką Kołodziej-Durnaś

Prof. dr hab. Agnieszka Kołodziej-Durnaś
 (fot. Leszek Wątróbski)

Morza i oceany są naszym dziedzictwem – zarówno przyrodniczym jak i społeczno-kulturowym. Trzeba je badać i o nie dbać, by przekazać to bogactwo następnym pokoleniom. mówi prof. dr hab. agnieszka Kolodziej-Durnaś z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Szczecinskiego z Leszkiem Wątróbskim  w zwiazku z wydaniem nowej serii naukowej pt. "International Studies in Maritime Sociology".                                                    

-Wraz z powstaniem w 1985 roku Uniwersytetu Szczecińskiego, rozpoczął swoją działalność Instytut Socjologii. Jego pierwszym dyrektorem został profesor Janiszewski…                                                                                                                                           

-… uważany powszechnie za ojca socjologii morskiej w Szczecinie. Tę jego ideę staramy się popularyzować w kraju i za granicą. Sesje socjologii morskiej wprowadziliśmy do programu ogólnopolskich zjazdów socjologicznych (Szczecin, Gdańsk, Wrocław, Warszawa) - a od roku 2009 także tych europejskich (Lizbona, Genewa, Turyn, Praga, Manchester, Barcelona).          Współorganizowaliśmy też sesję socjologii morskiej w czasie niemieckiego zjazdu socjologicznego w Trewirze (2015). Współtworzymy ponadto Ocean Sociology Research Network w ramach East Asian Sociological Association.

Leszek Matela: Radiestezja pomocna na co dzień

Leszek Matela podczas badań w kompleksie
starożytnych  światyń w Karnak w Egipcie.

 Radiestezja jest metodą badawczą zajmującą się  wykrywaniem i badaniem różnego rodzaju promieniowań i oddziaływań, niedostrzegalnych gołym okiem, a często nie dających się zarejestrować nawet najnowocześniejszą aparaturą pomiarową. Człowiek podświadomie te promieniowania odczuwa. W jednych miejscach czuje się dobrze, w innych źle. Intuicja  podpowiada nam, co jest dla nas korzystne, a co nie. Odczyt sygnałów napływających do naszej podświadomości możliwy jest za pomocą wahadła oraz różdżki, uznawanych za podstawowy sprzęt tradycyjnej radiestezji. 

Opanowanie techniki posługiwania się wahadłem, wiąże się z wyćwiczeniem zdolności do odczuwania i badania świata niewidzialnych energii wokół nas. Nie należy w niej dopatrywać się niczego magicznego ani sensacyjnego. Obroty wahadła nie są powodowane przez jakąś tajemniczą siłę. Gdy znajdziemy się w polu promieniowania i odczujemy poszukiwany rodzaj energii, pojawiają się  mimowolne drgania mięśni rąk.

Czym jest sztuczna inteligencja? Rozmowa z prof. Marią Czerepaniak

Prof. Maria Czerepaniak-Walczak
 (fot. Leszek Wątróbski)

Rozmowa Leszka Wątróbskiego z prof. zw. dr. hab. Marią Czerepaniak-Walczak, członkinią Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN, honorową członkinią Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego, autorką rozpraw z zakresu pedagogiki emancypacyjnej oraz edukacji akademickiej. aktywnie uczestniczącą w kształceniu młodych naukowców.

 

-Czym jest sztuczna inteligencja?

-Samo pojęcie „inteligencja” jest interesujące. Ludzie myślą, że to jest coś naturalnego. Okazuje się, że to słowo zostało sformułowane przez ludzi, przez człowieka. I w pierwotnym znaczeniu oznaczało grupę osób.                           

Naukowcy stworzyli syntetyczne ludzkie embriony

Graf. Pixabay (cc)

Według doniesień medialnych naukowcy stworzyli syntetyczne ludzkie embriony przy użyciu komórek macierzystych . Co ciekawe, zarodki te podobno zostały stworzone z embrionalnych komórek macierzystych, co oznacza, że ​​nie wymagają plemników ani komórek jajowych.

To odkrycie, szeroko opisywane jako przełom, który może pomóc naukowcom dowiedzieć się więcej o rozwoju człowieka i zaburzeniach genetycznych, zostało ujawnione w tym tygodniu w Bostonie na dorocznym spotkaniu Międzynarodowego Towarzystwa Badań nad Komórkami Macierzystymi .

Wszyscy dobrzy ludzie chcą wojny?

 W dniu 21 marca 2023 r. premier Mateusz Morawiecki wygłosił wykład na Uniwersytecie w Heidelbergu zatytułowany „Europa w historycznym punkcie zwrotnym”.

Wygłoszony nienaganną angielszczyzną, wykład został dobrze odebrany i można go uznać jako duży sukces wizerunkowy. Nie zmienia to faktu, że przedstawione w nim tezy na temat polityki zagranicznej, choć pięknie opakowane, są błędne. Stanowią one niejako kwintesencją polskiego naiwnego politycznego moralizatorstwa, w swoich konsekwencjach bardzo groźnego dla naszego bezpieczeństwa i dlatego warto się do nich ustosunkować.

Pięknym opakowaniem jest obrona państwa narodowego. Premier Morawiecki zaczyna wykład od przekonania słuchaczy, że w dzisiejszych realiach państwo narodowe oraz sprawa jego samostanowienia i niepodległości w niczym nie utraciły na aktualności. Państwa narodowe są organizacjami, które są zdolne rozwiązywać skutecznie różne problemy, a jako przykład, pan premier podaje ostatnią pandemię. Próbę zastąpienia niezależnych państw scentralizowaną organizację w postaci pogłębionej Unii Europejskiej określa jako utopię.

Wspólny znaczek Polski i Watykanu na 550. rocznicę urodzin Kopernika

Wspólny znaczek Polski i Watykanu na 550. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika.

Nuncjatura zapowiada kolejne wydawnictwa kolekcjonerskie

Nuncjusz apostolski w Polsce abp Salvatore Pennacchio razem z prezesem Poczty Polskiej Krzysztofem Falkowskim zaprezentowali okolicznościowy znaczek pocztowy na jubileusz 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika. To wspólna emisja filatelistyczna Poczty Polskiej i Poczty Watykańskiej. Znaczek uroczyście zaprezentowano w Nuncjaturze Apostolskiej w Warszawie.

„Chciałbym podkreślić bardzo dobrą współpracę między Nuncjaturą Apostolską a Pocztą

Polską. Podczas sześciu lat mojego pobytu w Warszawie chciałbym wspomnieć wspólną

emisję znaczków na 100-lecie stosunków dyplomatycznych między Stolicą Apostolską a

Rzeczpospolitą Polską, wspólną emisję na 100-lecie urodzin św. Jana Pawła II” – powiedział

abp Salvatore Pennacchio.

Tomasz Jankowski: Hermaszewski musiał umrzeć

Mirosław Hermaszewski
Pierwszy i jedyny Polak w Kosmosie
(1941-2022)

 Gen. Mirosław Hermaszewski, jedyny w historii polski kosmonauta udał się w nieznane zakątki galaktyki w wieku 81 lat. To jednak nie żadna standardowa laurka. Życie generała było przez cały okres III RP swoistym aktem oskarżenia przeciw niej.

Niewygodną „rysą” na życiorysie Hermaszewskiego był fakt jego cudownego uratowania przed Rzezią Wołyńską. Jako niczego nieświadome dziecko został odnaleziony pośród zarośli, tuż po tym jak banderowcy dokonali kolejnego „wyczynu” ze znanej serii. Czy na ówczesnego kilkulatka mogło to wpłynąć? Zapewne nie. Na szczęście. Ale takie opowieści tkwiły i wciąż tkwią w umysłach tysięcy Polaków. Opowieści, które kompletnie nie pasowały do kierunków polityki obranej przez III RP.

Najstarszy bumerang świata. Cenny nadmiar badawczego szczęścia

Prof. Paweł Valde-Nowak przed jaskinią w Obłazowej.
Fot. M.Tomalik

 Znaleziony w jaskini  Obłazowej niedaleko Białki Tatrzańskiej na Podhalu najstarszy bumerang na świecie liczy sobie 30 tys. lat. Kto wie, jakie jeszcze sensacje czekają  nas w tej pieczarze? Profesor Paweł Valde-Nowak z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego kontynuuje tam swoje badania...

Z prof. Valde-Nowakiem rozmawia Marek Tomalik, znany podróżnik i dziennikarz, który przez kilka lat mieszkał w pobliżu miejsca opisywanej historii. Przypomnijmy, że znalezisko w jaskini Obłazowej było jedną z inspiracji nazwania naszego magazynu - Bumerang Polski ponad 12 lat temu. 

 Profesor Paweł Valde-Nowak z Instytutu Archeologii Uniwersytetu  Jagiellońskiego łączy żelazną konsekwencję badań archeologicznych z fantazją marzyciela. Przedstawia dowody na wczesne osadnictwo w polskich Karpatach, przesuwając jego początki o 100 tys. lat wstecz. Wyniki jego badań wielokrotnie okazywały się przełomowe. Wieloletnie wysiłki profesora docenili m.in. Jean Clottes, jeden z najwybitniejszych badaczy jaskiń, i luminarz archeologii Paul Bahn. Obecnie Paweł Valde-Nowak pełni funkcję przewodniczącego Rady Naukowej Instytutu Archeologii i Etnologii PAN.

Polska Światu: Lidia Morawska

Lidia Morawska - polska fizyk, od wielu lat współpracująca z WHO w kwestiach jakości powietrza. Jest profesorem w Szkole Nauk o Ziemi i Atmosferze na Queensland University of Technology. Figuruje na liście 100 najbardziej wpływowych osób na świecie w 2021 roku według magazynu „Time”.

Siódmy odcinek o ludziach, których wielkość wyznaczają ich osiągnięcia, o osiągnięciach, które nie znają granic, o sławie, o którą nikt nie zabiegał i o tym, dlaczego warto powiedzieć „Ja też jestem z Polski”.

Cykl biograficzny dzięki współpracy z portalem "Polska Światu". 

Prof. LIDIA MORAWSKA

Ur. 1952 w Tarnowie.

POCZĄTKI

Wczesne lata spędza w Przemyślu. W 1982 roku doktoryzuje się na Uniwersytecie Jagiellońskim dzięki pracy poświęconej radonowi. Jest później pracownikiem naukowym Instytutu Fizyki i Techniki Jądrowej AGH w Krakowie. Następnie prowadzi badania na McMaster University w Hamilton, a także University of Toronto.

Brak dyskusji o fundamentalnej roli nauki w tej kampanii wyborczej

Prof. John Shine

 Im dłużej przeżywasz kryzys, tym mniej prawdopodobne jest, że w pełni docenisz, że się w nim znajdujesz. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, w których występuje więcej niż jeden kryzys i nakładają się one na siebie.

W Australii w ciągu ostatnich kilku lat doświadczyliśmy kilku: pożarów buszu i powodzi wywołanych zmianami klimatycznymi oraz długotrwałej pandemii. Wszystkie te wydarzenia miały miejsce podczas mojej kadencji jako prezesa Australijskiej Akademii Nauk. Gdy mój termin dobiega końca, zatrzymałem się, aby zastanowić się, jak poradziliśmy sobie z tymi nakładającymi się wydarzeniami.

Moja obserwacja jest następująca: nasza naturalna ludzka zdolność do absorbowania szoku i stresu związanego z kryzysem i reagowania na nie, choć zwykle jest siłą, nie służy nam dobrze w przypadku złożonych i długotrwałych kryzysów. Innymi słowy, wydaje się, że popadliśmy w samozadowolenie. Być może lepszym wyjaśnieniem jest to, że mamy „zmęczenie kryzysowe”.

Jak inaczej wytłumaczyć brak dyskusji o fundamentalnej roli nauki w tej kampanii wyborczej?

Uniwersytet na rubieży czyli o nauczaniu, uczeniu się i nieposłuszeństwie

Prof. dr hab. Marią Czerepaniak–Walczak
Fot. L.Wątrówski

- Znam ludzi, którzy mówią, że lubią się uczyć, ale nie lubią chodzić do szkoły. I właśnie chodzi o to, aby ta zmiana paradygmatu z nauczania – na uczenie się, wykorzystała właśnie tę ludzką potrzebę poznawczą. By chodzenie do szkoły zastąpić uczeniem się. - mówi  prof. dr hab. Maria Czerepaniak–Walczak, przewodnicząca  Rady Naukowej Szkoły Doktorskiej Uniwersytetu Szczecińskiego w rozmowie z Leszkiem Wątróbskim.

Prof. Maria Czerepaniak-Walczak jest równiez  członkinią Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN, honorową członkinią Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego (PTP) oraz World Education Research Association (WERA).

-Przewodniczy Pani Radzie Naukowej Szkoły Doktorskiej US na kadencję 2020 – 2024...

-… tak, w organizowanie tej formy kształcenia młodych badaczy i badaczek uczestniczę od roku 2019, kiedy to Ustawa 2.0 (Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce) wprowadziła w strukturach uniwersyteckich nowy organizm pod nazwą „Szkoła doktorska” w miejsce dotychczasowych studiów doktoranckich. Ale sama historia szkół doktorskich, to historia europejskich doświadczeń. Kiedy się bowiem okazało, że Europa ma być środowiskiem rozwoju nauki poprzez prowadzenie oryginalnych badań oraz wdrażania i upowszechniania ich wyników zwrócono uwagę na sposoby kształcenia kadr naukowych. Wtedy okazało się, że dobrą formą będą szkoły doktorskie. Szkoły te skupiają się na kształceniu transgresyjnych kompetencji i uczeniu się bycia w świecie. Szkoła doktorska jest więc miejscem integracji młodych badaczy – takie trzy „i”: international, interdisciplinary i intersection. Taka idea szkoły doktorskiej jest realizowana na naszym uniwersytecie.     

Kim są Buruszowie i skąd pochodzi ich język*

Kobieta burszaska. Fot. archiwum

 Odpowiedzi na te pytania znajdziemy w nowej książce prof. Benona Zbigniewa Szałka pt. Dravidian-like forms in Burushaski and related problems… Autor prowadził zajęcia na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Szczecińkiego, w Instytucie Politologii, na specjalizacji międzyetnicznej m.in. z etnolingwistyki (której przedmiotem są wzajemne związki między językami, myśleniem, zachowaniem się człowieka i rzeczywistością), kryptologii (dziedzina wiedzy o przekazywaniu informacji w sposób zabezpieczony przed niepowołanym dostępem) i paleografii (dziedzina związana z dawnymi formami pisma). W jednej ze swych licznych książek w języku angielskim (a wydał ich 25) porównywał 35 języków – starożytnych i współczesnych. Jedną zaś ze swoich pierwszych prac w języku angielskim poświęcił deszyfracji napisów z Doliny Indusu i Wyspy Wielkanocnej jako drawidyjskich.

 

Buruszowie to lud zamieszkujący głównie górskie regiony północnego Pakistanu (okręgi Hunza, Nagir, Yasin).Tereny Burszów sąsiadują z Chinami, Indiami i Afganistanem. Według jednej z ich legend Buruszowie pochodzą, od osiadłych w dolinie rzeki Hunza, żołnierzy armii Aleksandra Macedońskiego. Faktem natomiast jest, że swoim wyglądem przypominają raczej mieszkańców Bałkanów niż Azjatów. 

Omicron - niepokojący wariant Covid-19

Nowy wariant koronawirusa został nazwany
przez WHO kolejną literą alfabetu
greckiego - O (omicron). Graf. Pixabay

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosiła, że linia B.1.1.529 Sars-CoV-2, która prawdopodobnie pojawiła się w południowej Afryce, ma zostać oznaczona jako odmiana obaw (VoC) o nazwie omicron. Ta decyzja już przyspieszyła szeroko zakrojoną zmianę priorytetów w zarządzaniu pandemią w skali globalnej.

WHO zaleciła między innymi zwiększenie nadzoru, w szczególności sekwencjonowanie genomu wirusa; skoncentrowane badania mające na celu zrozumienie zagrożeń, jakie niesie ze sobą ten wariant; oraz zwiększenie środków łagodzących, takich jak obowiązkowe noszenie masek. Większe ograniczenia dotyczące podróży międzynarodowych weszły już w życie w Wielkiej Brytanii i wielu innych krajach.  Japonia zamknęła swoje granice dla wszystkich zagranicznych gości .

Prof. Robert Clancy: Covidowa strategia poza lockdownem

"Lockownowa gorączka” wkradła się do naszego leksykonu ze swoim destrukcyjnym wpływem na tkankę naszego życia. Jesteśmy pewni, że jest to tylko tymczasowy środek i jedyny sposób, aby utrzymać naszą społeczność „wolną od Covid”, dopóki liczba szczepień nie osiągnie magicznych wartości od 70 do 80 procent*. Co wtedy? Czy to oznacza koniec Covid-19, czy nowy sposób życia? „Modelowanie” Instytutu Doherty wpłynęło na decyzję rządu o planowaniu zakończenia blokad i otwarcia naszej granicy państwowej. Wydaje się, że jest to podstawowe modelowanie z ograniczonym uwzględnianiem zmiennych. Nie daje natomiast wizji tego, jak Australia będzie „wyglądać” po osiągnięciu 80 procent.

Nic dziwnego, że „modelowanie” dla Covida, a właściwie modelowanie każdego złożonego wydarzenia wieloczynnikowego, ma słabe wyniki. W przypadku Covid wielką niewiadomą jest nieprzewidywalny wygląd i wpływ zmutowanych wariantów, które mogą zmienić tempo choroby, będąc bardziej agresywnymi, bardziej zakaźnymi i/lub bardziej odpornymi na   szczepionki.