Nie jesteś sam „Drogi Evanie Hansenie” polska prapremiera w Poznaniu

Teatr Muzyczny w Poznaniu buduje swoją pozycję pod względem scenicznym i artystycznym jak i poprzez umiejętność wpisywania się w aktualne konteksty społeczne. Udowadnia, że sztuka musicalowa może nieść głębsze przesłanie, które dzięki atrakcyjnej formie przekazu, zachęca do jego poznania. A niekiedy inspiruje do zmiany życia… – przekonała nas o tym pierwsza w naszym kraju premiera musicalu w polskiej wersji językowej pt.: „Drogi Evanie Hansenie…”, która odbyła się 7 września br. Patronat honorowy nad premierą objął Rzecznik Praw Dziecka.

 

Tytułowy Evan staje się dla nas nie tylko drogi, ale i bezcenny. Wszystko za sprawą gry zaangażowanych do spektaklu artystów. Ich gra, jest autentyczna, dzięki czemu słyszymy w emocje harmonijne jak i pozbawione spokoju – jak to w życiu bywa. A bywa tak, że gdy mamy 17 lat – jak nasz bohater, nie czujemy się bohaterami. Ale dążymy do tego… do bycia w miejscu, gdzie są marzenia…, gdzie śpiewają o nich idole… gdzie nasze „ja” staje się alter ego dla okresu dorastania fizycznego i dojrzewania duchowego. Wie o tym najlepiej Evan, który przeżywa realne problemy w relacjach z rówieśnikami. Nie mogąc się z nimi dogadać – zaczyna, w formie listów, rozmawiać sam ze sobą. Zgodnie z zaleceniem terapeuty. Jest to jakieś wyjście, dopóki butami w te listy nie wejdzie Connor – znajomy z klasy…, który popełnia samobójstwo. Jego rodzice znajdują przy nim list Evana… stwierdzają, że musiały ich łączyć bliższe relacje…

 

"Kordian" Słowackiego w Narodowym Czytaniu 2024

7 września, w całej Polsce i wielu ośrodkach polonijnych na świecie w ramach Narodowego Czytania zaprezentowany został utwór Juliusza Słowackiego „Kordian” - jedno z najwybitniejszych dzieł polskiej literatury .To jeden z trzech najważniejszych, obok III części „Dziadów” Mickiewicza i „Nie-Boskiej komedii” Krasińskiego, dramatów polskiego romantyzmu. Znakomity, polemiczny z Mickiewiczowskim, wizerunek epoki.

Narodowe Czytanie to coroczne wydarzenie, zainicjowane przez Prezydenta RP w 2012 r. Pierwszą lekturą odczytaną w ramach akcji był „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza. Celem przedsięwzięcia jest popularyzacja polskiej literatury poprzez wspólne czytanie najwybitniejszych dzieł znanych i cenionych twórców. W akcję mogą włączyć się wszyscy chętni.

Kultura Aborygenów jest młoda, nie starożytna

Kultura australijskich Aborygenów jest często uważana za najstarszą ciągłą kulturę na świecie. W rzeczywistości kultura Aborygenów jest niedawna – podobnie jak każda inna znana dziś kultura.

Ludzie uczą się kultury, tak jak jest ona dzielona przez innych wokół nich. Antropolodzy zidentyfikowali około 164 definicji "kultury", ale można je sprowadzić do trzech kluczowych czynników, które definiują kulturę: języka, wierzeń i zwyczajów grupy. Amerykańska antropolożka Linda Light twierdzi, że język ludzki można uznać za najważniejszą cechę kultury, ponieważ złożona kultura ludzka nie może istnieć bez języka, a język nie może istnieć bez kultury. Są one nierozłączne, ponieważ język kształtuje kulturę i dostarcza środków, za pomocą których kultura jest dzielona i przekazywana z pokolenia na pokolenie.

Polski Teatr Stary w Adelaide wystawi komedię "Grube Ryby"

Polski Teatr Stary w Adelaide zaprezentuje we wrześniu jedną z najlepszych komedii Michała Bałuckiego pod tytułem „Grube ryby”. Napisana w 1881 roku sztuka z sukcesem bawi publiczność od wielu lat.

W miejskiej posiadłości państwa Ciaputkiewiczów reguralnym gośćmi są dwaj starzy kawalerowie Wistowski i Pagatowicz. Wieczory upływaja im miło na partyjkach wista z panem domu. Sielską rutynę zakłóca wiadomość o nagłym przyjeździe Wandy – ukochanej wnuczki Ciaputkiewiczów. Kawalorwie obawiając sie przymusowego swatania zamierzaja zrejterować, gdy drogę zagradza im Wanda i jej przyjaciółka – Helena.  Urok i awansy ze strony młodych panien stopniowo zmiękczają opór starych kawalerów. Jakie zamiary mają dziewczęta i państwo domu? Czy polowanie na „grube ryby” zakończy się sukcesem?

Mistrzowski finał sezonu w Teatrze Wielkim w Poznaniu

Plakat finałowej premiery
sezonu artystycznego 'Powroty"
w Teatrze Wielkim w Poznaniu

Granicą nie jest scena a o wysokości nieba nie świadczy podniesiona kurtyna. Jednak to właśnie one dają ramy horyzontu… W zależności od tego z jakiej perspektywy na niego spojrzymy – jest granicą, przed którą stoimy lub taką, którą już przeszliśmy… 22 czerwca br. artyści finałowej premiery sezonu artystycznego „Powroty” w Teatrze Wielkim w Poznaniu przeszli samych siebie w tym, co sprawia, że ruch sceniczny staje się mistrzowski a oddech tancerza daje tlen dla wyobraźni publiczności.

 

„4: Pastor / León & Lightfoot / Bondara” to spektakl zmysłów sięgających dreszczy światła. Spektakl uczuć i odczuć, który rodzi się, umiera i zmartwychwstaje w umiłowaniu do tańca baletowego. Pełen prawdziwych, spontanicznych a przez to i skrajnych emocji, balansuje pomiędzy spełnieniem i niedosytem a przemienieniem wody w wino. Zmysły roztańczone stają się religią. Nie chodzi w niej o zbawienie – jest za bardzo statyczne… przecież miłość to nie powinność. Nie można się jej nauczyć. Jej synonimem jest balet traktowany jako namacalna droga ekspresji do zjednoczenia ciała z duszą; do obnażenia duszy z ciała… Olśnienie, precyzja, dynamika… z każdym gestem nacinanie tkanki, pod którą pulsują niezliczone tętnice… Serce – przeszczep jego rytmu od ruchów tancerzy po oddechy oraz brawa kolejnych osób na widowni. Jedność…

Koncert Sydnejskiej Poetralii

Marianna Łacek i klub sydnejskich poetów.
Fot. E. Elismore

 SŁOWEM I NUTĄ MALOWANE czyli Koncert Sydnejskiej Poetralii w Klubie Polskim w Bankstown

 Najpierw kilka słów wyjaśnienia. Poetralia, to klub sydnejskich poetów. Piszą i komponują swoje utwory nie od dzisiaj, ale jako zorganizowana grupa poetycka działają dopiero drugi rok. We własnym gronie spotykają się zwykle raz w miesiącu.

W niedzielne popołudnie 19 maja postanowili uchylić rąbka swojej działalności poetyckiej. Dzięki temu, publiczność zgromadzona w Klubie Polskim w Bankstown miała okazję przeżyć prawdziwą ucztę duchową. Zapowiadał to już nawet sam wystrój klubowej sali. Nastrojowe światła, kwiaty, aranżacje z kolorowych, jesiennych liści… Wygodne foteliki wokół nakrytych nieskazitelnymi obrusami stolików czekały na gości… Aż trudno uwierzyć, że tutaj, poprzedniego, wieczoru odbywała się zupełnie inna sobotnia impreza. Do bardzo późnych godzin bawiła się w tej sali grupa polskiej młodzieży, tańcząc do upadłego przy dźwiękach Kapeli Polskiej.

Przed festiwalem w Opolu: Wywiad z Dominiką Dobrosielską

Fot. E.Jaśkowiak

Z Dominiką Dobrosielską, laureatką „Szansy na Sukces”, która wystąpi w koncercie Debiutów w Opolu 2024, rozmawia redaktor Dominik Górny. Festiwal w Opolu rozpoczyna się w najbliższy piątek. 

Dominika to nazwa wyspy. A jednocześnie to Twoje imię…

To wyspa na Morzu Karaibskim. Małe Antyle, pomiędzy Gwadelupą a Martyniką. Chociaż jeszcze nie byłam na tej wyspie, to czytałam, że jest tam niesamowita flora i fauna.

 

Jak się mieszka na wyspie Dominika? A może to Ty jako artystka jesteś wyspą?

Dobre pytanie. Na pewno chciałabym żyć wśród natury. To, co ziemia potrafi sama zrodzić: kwiaty, trawę, drzewa, wszystko to, co jest z jej serca, bardzo sobie cenię. Jednak, potrzebowałabym domu. Chciałabym mieć swoją bezpieczną przestrzeń, w której mogłabym się ukryć przed burzą. Chcę spokojnie zamknąć okno i drzwi, przeczekać deszcz i powitać słońce.

Dominik Górny: Piękny finał Ery Jazzu!

Fot. archiwum Ery Jazzu.

„Pozostańmy razem. Pozostańmy z jazzem” – powiedział Dionizy Piątkowski, twórca festiwalu „Era Jazzu”, której galę, zapowiedzianą jako ostatnią, oklaskiwaliśmy 14 kwietnia br. w Auli UAM w Poznaniu. Tak jak jazz ma podziały rytmiczne, tak i ta gala odbyła się w niepowtarzalnym feelingu „30/50/70”; w nutach odczytanych w słowach oznaczałoby to: 30 lat pracy impresaryjnej Dioniego – bo tak nazywają go przyjaciele; 50 lat działalności dziennikarskiej i jubileusz jego 70-tych urodzin.

 

Projekt był realizowany przy współpracy Miasta Poznań; „Czas Komedy” przy współpracy Samorządu Województwa Wielkopolskiego a partnerem było Biuro Podróży Almatur-Poznań. Jak pisać „było” o tym, co jest. Tak! Era Jazzu w trwały sposób zaznaczyła swoją nutę w kulturze poznańskiej, wielkopolskiej, krajowej i międzynarodowej… a może na odwrót? Dzięki temu, że zapraszała na scenę gwiazdy światowe, proporcje, w którymś momencie zostały odwrócone?

Rodzinna recenzja występów "Mam Teatr" w Perth

Ostatnim etapem tegorocznej podróży Mam Teatr do Australii było Perth. Do znanej już doskonale widowni antypodów Marzanny Graff i Aleksandra Mikołajczaka dołączyła z Polski Julia Pękalska. Ten trzyosobowy skład bawił i wzruszał publiczność z Perth. To nie tylko aktorzy, to już przyjaciele wielu z nas. Zawsze powtarzali, że cieszy ich gdy spektakle ogląda cała rodzina. Postanowimy zastosować się do ich sugestii. Na tegoroczne spektakle poszliśmy wielopokoleniowo: babcia, mama  i dorosłe już dzieci. Bawiliśmy się wyśmienicie. Na koniec stworzyliśmy wspólne recenzje spektakli. Oto one.

Recenzja spektaklu "Dżunio"

Mam Teatr w swoim najnowszym tournee po Australii przywiózł widzom spektakl "Dżunio", którego mogliśmy podziwiać również podczas jego występu w Perth. Autorstwa Marzanny Graff, ta komedia prawie kryminalna rozgrywa się w kontekście sąsiedzkich relacji, tajemnic, i humoru, które w niektórych momentach przeplatają się z subtelnie dramatycznymi niuansami.

Natalia Kukulska z medalem Labor Omnia Vincit

Natalia Kukulska jako laureatka LOV.
fot. archiwum THC

„Teraz jestem kimś” – powiedziała Natalia Kukulska w chwili wręczenia jej medalu Labor Omnia Vincit przyznanego przez Kapitułę Towarzystwa im. Hipolita Cegielskiego. Córka słynnej Anny Jantar została wyróżniona „za umiejętność łączenia różnych stylów i gatunków muzycznych, które jednają polską kulturę z międzynarodowym wymiarem artyzmu” – zaznaczył w laudacji Dominik Górny, poeta, dziennikarz, reprezentujący dr. Mariana Króla, Prezydenta THC i kapitułę. Dyplom wręczył Paweł Adam, burmistrz miasta i gminy Buk.

Wydarzenie odbyło się 27 stycznia br. w finale Koncertu Noworocznego w Buku. Natalia Kukulska dołączyła do grona laureatów, do których należą m.in.: Ewa Bem, Zbigniew Wodecki, Zdzisława Sośnicka, zespół Skaldowie, Michał Bajor, Jan Ptaszyn Wróblewski, Seong-jin Cho, maestro Andrea Bocelli.

Kolejna dawka dobrych emocji czyli Mam Teatr już w Australii

Doskonale znani widowni na antypodach aktorzy Mam Teatr: Marzanna Graff i Aleksander Mikołajczak po raz kolejny przywieźli nowości teatralne. Tym razem różne tytuły w różnych miastach ale dwa pojawią się w każdym z odwiedzanych: komedia prawie kryminalna „Dżunio” oraz szalona bajka na każdy wiek „Zamieszanie”.

W Melbourne już odbył się wieczór poezji „Norwid w dialogu damsko męskim”. Widownia długo jeszcze po zakończeniu nie wychodziła i prowadziła ożywione dyskusje wokół tematu wierszy i dramatów.

Młodzi muzycy Paderewski Symphony Orchestra z Chicago w Sydney

Grupa muzyczna z Chicago podczas występu
w White Eagle Hall w Canley Vale. 

Grupa 13 uczniów Akademii Muzyki Orkiestry Symfonicznej im.  Ignacego Jana Paderewskiego z Chicago,  15 listopada rozpoczęła  12-dniową australijską trasę koncertową  złożoną z 6 występów, m. in. w Parlamencie Australijskim i w Ambasadzie Polskiej w Canberze. Celem głównym wyjazdu był  udział w uroczystościach kończących obchody Roku Edmunda Strzeleckiego, bohatera Polski, Irlandii i Australii. W środę 22 listopada grupa wystąpiła na cotygodniowym spotkaniu seniorów w Domu Orła Bialego w Canley Vale (Cabramatta).

Młodzi artyści (12-18 lat) zawieźli z Chicago do Australii barwny spektakl złożony z 28 utworów instrumentalnych i wokalnych. Pianiści i skrzypkowie nie tylko grają, ale także śpiewają. Musieli opanować 5 układów choreograficznych, które łączą grę na skrzypcach z tańcem.

Chłopi”– eksperyment ze wszech miar udany

 Ostatnio znów głośno zrobiło się o polskim kinie, dlatego postanowiłem, nie czekając na emisję w innej formie, osobiście, w kinie, sprawdzić własne odczucia w przypadku „Zielonej granicy” Agnieszki Holland i nowej wersji „Chłopów” DK Welchman.

Filmowi Holland poświęciliśmy na kanale Chrobry Szlak kol. Kamila Klimczaka odrębny program, zatem jednym zdaniem powiem tylko, że jest to dzieło propagandowe o wyraźnym zabarwieniu anarchistycznym, niemniej – w żadnym wypadku – nie zasługiwało na ekstremalną, histeryczną reakcję w wykonaniu PiS z przystawkami w rodzaju neo – Młodzieży Wszechpolskiej, z pozwami, groźbami, patosem i groteskowym nawiązywaniem do czasów okupacji niemieckiej („tylko świnie siedzą w kinie”).

„Sztuka kochania” wg. Labijaka i Górnego

 „Mój obraz ma więcej niż jedno okno…” – czytamy w książce-katalogu „Sztuka kochania – malarstwo Rafała Labijaka wyśpiewane w poezji Dominika Górnego”. Otwieramy wydawnictwo. Wertujemy myśli i strony. Finał bardzo śpiewny – płyta CD. Słyszymy na żywo podczas wernisażu – 26 października br. w Akademii Lubrańskiego. Goście z Polski i zagranicy. Udajemy się do Muzeum Narodowego Oddział w Poznaniu, gdzie do powrotu na wystawę zachęca dedykowana ulotka…

 

„Wystawa składa się z zestawu kilkunastu obrazów oraz szkiców. Dopełnia ją poezja Dominika Górnego. Jego wiersze znajdują się w katalogu i ulotce wystawy (…) Współpraca twórców ma charakter dialogu; na skutek bezpośredniego kontaktu z obrazami, poeta z własnej inicjatywy rozpoczął proces pisania, a w następstwie jego wiersze zaczęły także inspirować malarskie projekty Labijaka. Wybrane obrazy, wraz z tytułami, przypisane są do konkretnych wierszy” – dowiadujemy się ze wstępu autorstwa Anny Kołackiej.

Złoty jubileusz Sydney Opera House

Sydney Opera House podczas dorocznych
pokazów świetlnych. Fot. K.Bajkowski

 Jest to jeden z najsłynniejszych budynków na świecie. Ma natychmiast rozpoznawalną sylwetkę, która zdobi ściereczki kuchenne, otwieracze do butelek i pamiątkowe bluzy.

Miniaturowe wersje chowają się w śnieżnych kopułach. Możesz zbudować własny z klocków Lego . Artystka Bidjigal i starsza Esme Timbery skonstruowała replikę w swojej charakterystycznej muszli . Ken Done umieścił to na okładkach Doona i bikini. Jeśli przeszukasz hashtag na Instagramie, zobaczysz ponad milion postów.

Pięćdziesiąt lat temu, po długim i kontrowersyjnym okresie budowy, królowa Elżbieta II uroczyście otworzyła Opera House w Sydney podczas wystawnej ceremonii.

Medal Senatu RP na Srebrny Jubileusz Towarzystwa im. H. Cegielskiego

Wręczenie medalu Senatu RP. Na zdjęciu: Sen.  Adam
Szejnfeld, prezydent THC Marian Król i Dominik Górny.
Fot.R.Galowski 

 „Towarzystwo im. Hipolita Cegielskiego doskonale wypełnia swoją misję, kierując się zasadą iż praca organiczna stanowi podstawę rozwoju działalności kulturalnej, gospodarczej, edukacyjnej a także i duchowej polskiego społeczeństwa” – słowa te widnieją na medalu Senatu RP, który 26 września br. na ręce dr. Mariana Króla, Prezydenta THC, wręczył senator Adam Szejnfeld. Wydarzenie odbyło się podczas Wielkiej Gali Koncertowej 25-lecia Towarzystwa im. Hipolita Cegielskiego a jego muzycznym ukoronowaniem było prawykonanie kantaty „Kalejdoskop źródła” z muzyką Aliny Kubik i słowami Dominika Górnego.

 

Organizatorami gali była Akademia Muzyczna im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu i Towarzystwo im. H. Cegielskiego. Gala odbyła się z okazji 25-lecia THC i 210. rocznicy urodzin Hipolita Cegielskiego. Patronat honorowy nad obchodami objęli: Michał Zieliński, Wojewoda Wielkopolski; Marek Woźniak, Marszałek Województwa Wielkopolskiego; Jan Grabkowski, Starosta Powiatu Poznańskiego; Jacek Jaśkowiak, Prezydent Miasta Poznania; abp Wojciech Polak, Prymas Polski; abp. Stanisław Gądecki, Metropolita Poznański.

Przemiany kulturowe po transformacji ustrojowej

Przemiany kulturowe (nie zawsze kulturalne) po transformacji ustrojowej w 1989 roku wymagają obszernych i wnikliwych badań uczonych różnych specjalności. Zmiany są widoczne nawet dla „zwykłego człowieka”, nie tylko dla kulturoznawcy. Wymienię amatorsko) pobieżnie i skrótowo niektóre z nich, koncentrując się na objawach, nie wnikając głębiej w przyczyny i historię. Wspomnę tylko, że okres potransformacyjny dzieli się wyraźnie na bardziej liberalny przed 2015  i bardziej konserwatywny po 2015.

Zacznę jednak od kulturobiorców – społeczeństwa. Wskutek transformacji gospodarczej znikli najpierw chłoporobotnicy i PGR-owcy. Wkrótce bardzo zmalała wielkoprzemysłowa klasa robotnicza. Ogólną półbiedę-półzamożność zastąpiło rozwarstwienie ekonomiczne. Według GUS w 2022 w Polsce 320 tys. zamożnych osób zarabiało 20 tys.zł/mies., 83 tys. 50 tys. zł/mies. Ponad 2,5 mln osób żyło poniżej granicy ubóstwa, a jednocześnie gwałtownie wzrosła liczba milionerów i multimiliarderów, i to nie wśród przedsiębiorców. Większa część zatrudnionych zarabia poniżej ogłaszanej średniej, nawet przedsiębiorcy ulegają niewidzialnej ręce rynku – w 1.półroczu 2023 zbankrutowało według GUS aż 210 tysięcy przedsiębiorstw!

Czas Jaremy. Konferencja naukowa o polskiej pionierce awangardy

Grafika: Kaja Gliwa

 Rzucamy nowe światło na postać Marii Jaremy - mówi Natalia Sielewicz z Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie i zaprasza na konferencję naukową "Psychociała, nie figury" poświęconą pionierce awangardy. Wydarzenie MSN-u to nie tylko panele i wystąpienia z udziałem międzynarodowego grona badaczek, ale także akcje o charakterze artystycznym tj. performatywny odczyt Marty Malikowskiej i Sandry Korzeniak czy interwencja rzeźbiarsko-sceniczna Zuzy Golińskiej.

 Maria Jarema była malarką, rzeźbiarką, aktorką, komentatorką sztuki, aktywistką, współzałożycielką Grupy Krakowskiej i teatru Cricot, autorką scenografii i kostiumów teatralnych, kukiełek i lalek, projektów okładek książkowych i pomników. To jedna z najważniejszych artystek polskich XX wieku, świadoma uczestniczka europejskiej awangardy i czołowa reprezentantka polskiego środowiska lewicowego. Wspierała inicjatywy robotnicze lat 30. i konsekwentnie angażowała się w działania ruchu antyfaszystowskiego. Była jedną z pionierek polskiego postępu emancypacyjnego.

„Czarodziejski flet” - interdyscyplinarny spektakl w Szczecinie

Budynek Akademii Sztuki w Szczecinie. Fot. L.Wątróbski

Rozmowa Leszka Wątróbskiego z prof. dr hab. Ewą Filipowicz-Kosińską,  dziekanem Wydziału Wokalnego Akademii Sztuki w Szczecinie. Okazją rozmowy jest X-lecie kierunku wokalistyki na tej uczelni i przedstawienie interdyscyplinarngo spaktaklu "Czarodziejski flet".  

-Akademia Sztuki w Szczecinie jest jedyną uczelnią artystyczną w Polsce łączącą dyscypliny plastyczne i muzyczne…

-... co pozwala nam na syntezę sztuki, wzajemne przenikanie się dziedzin, stwarzając okazję do spotkań na wspólnej płaszczyźnie twórczych poszukiwań i tworzenia ciekawych projektów.

-Jednym z nich był niedawny spektakl operowy...

-Od początku powstania naszej interdyscyplinarnej uczelni marzyło mi się wystawienie spektaklu operowego. Zmotywował mnie do tego dodatkowo reżyser spektaklu Tadeusz Kabicz, który zaczarował mnie swoją osobą, jak również naszych pedagogów i studentów. Nie jesteśmy operą, nie mamy doświadczenia w produkcji dzieł teatralnych, ale to niesamowite przedsięwzięcie doszło do skutku dzięki wielu wspaniałym ludziom, którzy zachcieli ze sobą współpracować, rozmawiać, dzielić się swoim doświadczeniem także z młodymi artystami – jeszcze studentami.

Światowe prawykonania w Poznaniu

 Kulturowe konteksty pracy organicznej mogą być świetnie zobrazowane muzyką – udowodnił to koncert w ramach obchodów 210. rocznicy urodzin Hipolita Cegielskiego i 25-lecia Towarzystwa im. H. Cegielskiego, które odbywają się pod patronatem honorowym pana Michała Zielińskiego, Wojewody Wielkopolskiego; pana Marka Woźniaka, Marszałka Województwa Wielkopolskiego; pana Jacka Jaśkowiaka, Prezydenta Miasta Poznania; bp. Wojciecha Polaka, Prymasa Polski i abp. Stanisława Gądeckiego, Metropolity Poznańskiego.

W koncercie wzięli udział przedstawiciele opiniotwórczych środowisk z całej Polski oraz z zagranicy (Francja, Stany Zjednoczone, Toronto i Australia). Ideę koncertu określiły słowa dr. Mariana Króla, Prezydenta THC – „koncert dedykowany jest ludziom pracy organicznej, którzy na co dzień są związani z Wielkopolską. Biorą w nim udział artyści najwyższej klasy, bo praca organiczna, którą promujemy od 25 lat, ma swoją jakość i trwały sens”.