"Miesiąc miodowy" premiera Albanese. Pierwsza ocena

Official portrait of Australian Prime Minister
Anthony Albanese. Fot. Wikimedia commons

Pierwszy Newspoll od majowych wyborów federalnych, przeprowadzony w dniach 27-30 lipca na próbie 1508 osób, dał rządzącej Partii Pracy przewagę 56-44 (52,1-47,9  w wyborach) w stosunku do obecnie opozycyjnej Koalicji liberalno-narodowej. Głosy podstawowe to 37% Partia Pracy (32,6% przed wyborami), 33% Koalicja (35,7%), 12% Zieloni (12,2%), 6% One Nation (5,0%), 2% United Australian Party (4,1%) i 10% na wszystkich innich (10,5%).

Ocena zadowolenia z premiera Anthony'ego Albanese'a wyniosła 61% (wzrost o 20 od ostatniego sondażu przedwyborczego), a jego niezadowolenie 26% (spadek o 20%). To dało Albanese akceptację netto +35, co oznacza wzrost o 40 punktów procentowych.

The Poll Bludger podał, że aprobata netto Albanese'a jest najwyższa dla premiera od czasu początku kadencji Malcolma Turnbulla po tym, jak obalił on Tony'ego Abbotta we wrześniu 2015 roku. Przed Turnbullem, Kevin Rudd w październiku 2009 roku był ostatnim, który przekroczył akceptację netto , jaką osiągnął Albanese.

Albanese ma wyższą ocenę „zadowolenia” niż jakikolwiek inny nowy premier po zmianie wyborów rządowych. Ale Newspoll zmienił swoje metody, odkąd Rudd był premierem, co spowodowało niższy wynik niezdecydowanych głosów w sprawie notowań premiera. Zatwierdzenie netto powinno być wykorzystywane do porównania z poprzednimi PM.

Początkowe oceny lidera opozycji Petera Duttona to: niezadowolenie 41%, zadowolenie 37% (netto -4). Porównując notowania liderów opozycji od 2006 roku, The Poll Bludger powiedział, że aprobata netto Duttona była gorsza niż wszystkich, z wyjątkiem Albanese, który w swoim pierwszym sondażu jako lider opozycji uzyskał -5 punktów aprobaty netto.

Albanese wyprzedza Duttona w stosunku 59-25 jako lepszy premier, co według The Poll Bludger jest największą różnicą od początku 2008 roku, kiedy to rządził pod Kevin Rudd. 

Te ratingi dla Albanese są ratingami „miesiąca miodowego”, które prawdopodobnie spadną w miarę narastania opozycji w jego programie. Wysoka inflacja prawdopodobnie zaszkodzi premeirowi i jego Partii Pracy, jeśli będzie się nadal utrzymywać.

Czy Zieloni powinni wspierać cel redukcji emisji o 43 proc.

W sondażu Essential , przeprowadzonym w dniach poprzedzających 26 lipca na próbie 1082, 50% uważało, że Zieloni powinni głosować za polityką Pracy mającą na celu zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych o 43% do 2030 r., 25% uważało, że Zieloni powinni głosować tylko za polityką Pracy jeśli Partia Pracy zgodzi się na zmiany, aby zbliżyć ją do polityki Zielonych, a 25% stwierdziło, że nie chce dalszych działań w zakresie zmian klimatycznych.

68% tych, którzy głosowali na Partię Pracy w wyborach federalnych, opowiadało się za obecną polityką Partii Pracy, podczas gdy tylko 22% uważało, że Partia Pracy powinna przejść w kierunku Zielonych. Wśród wyborców Zielonych 52% uważało, że Partia Pracy powinna się zmienić, podczas gdy 40% nie.

Spośród 75% osób, które chciały dalszych działań w zakresie zmiany klimatu, 44% uważało, że cel redukcji emisji o43% jest wystarczającym wkładem Australii, aby ograniczyć wpływ zmian klimatu, podczas gdy 40% uważa, że ​​należy zrobić więcej.

Wyborcy ocenili nowy rząd Partii Pracy jako dobry w radzeniu sobie z COVID na 36-27, edukację na 35-18, a zmiany klimatyczne na 33-21. Ale Partia Pracy otrzymała słabą ocenę w radzeniu sobie z  kosztami utrzymania (41-23 biednych).

Znacznie ponad 50% uważało, że rząd federalny miał duży lub znaczny wpływ na różne kwestie gospodarcze, co sugeruje, że wyborcy będą obwiniać rząd za słabą gospodarkę. Partia Pracy ma jednak nadzieję, że inflacja jest pod kontrolą, a gospodarka poradzi sobie lepiej przed wyborami w 2025 roku.

Tylko osiem z 44 referendów konstytucyjnych zakończyło się sukcesem

Albanese zaproponował referendum w sprawie uznania tubylczego głosu w parlamencie w australijskiej konstytucji. Naszą konstytucję można zmienić tylko w referendum, większością głosów i większością większości stanów (a więc minimum czterech z sześciu stanów).

Tylko osiem z 44 referendów zaproponowanych od federacji w 1901 roku zakończyło się sukcesem. Kolejnych pięć odniosłoby sukces, gdyby wymagana była tylko zwykła większość w głosowaniu powszechnym, ale nie powiodło się, ponieważ co najmniej trzy stany były przeciwne.

Ostatnie referenda konstytucyjne odbyły się w 1999 r., kiedy referendum w sprawie uzyskania republiki nie powiodło się. Ostatnie udane referenda odbyły się w 1977 r., co wymagało zastąpienia przypadkowego wakatu w Senacie kimś z tej samej partii.

W Australii odbyły się również cztery niekonstytucyjne referenda (plebiscyty), w których prawo mogło zostać zmienione jedynie przez ustawodawstwo, ale pożądane było publiczne głosowanie. Tak było w ostatnim plebiscycie dotyczącym tzw. małżeństw osób tej samej płci w 2017 roku.

Pozostałe trzy plebiscyty to dwa ledwie pokonane plebiscyty poboru w czasie I wojny światowej oraz plebiscyt, który wybrał Advance Australia Fair jako nasz narodowy hymn  w 1977 roku.

Jedna poprzednia okazja, w której zaproponowano referendum w sprawie praw ludności rdzennej, zaowocowała rekordowym głosem na „tak” wynoszącym ponad 90% w referendum w 1967 roku . Plebiscyt małżeństw osób tej samej płci uzyskał 61,6% głosów na „tak” w całym kraju.

Poprzednie referenda dotyczyły głównie propozycji reformy naszego systemu rządów. Prawdopodobnie wysoki wskaźnik niepowodzeń wynika z tego, że wyborcy przyjmują postawę, że jeśli coś nie jest zepsute, nie naprawiaj tego. Nie bez znaczenia jest też tzw. "partisian politics", ale jeśli Koalicja sprzeciwi się, spada szansa na udane referendum.

Adrian Beaumont

Analityk wyborczy

The Conversation