Szczeciński finał bałtyckich regat „Żagle 21”

 Dar Młodzieży na Wałach Chrobrego w Szczecinie

Finał tegorocznych regat "Żagle 21" miał miejsce w sobotę, 31 lipca w Szczecinie, po sześciotygodniowej rywalizacji na trasie liczącej ok. 500 mil morskich. Uroczyste rozdanie nagród i statuetek odbyło się na pokładzie Daru Młodzieży. Nagrody kapitanom i przedstawicielom załóg przekazał prezydent Szczecina Piotr Krzystek.

W tegorocznej rywalizacji regatowej wzięło udział zdecydowanie mniej jednostek niż to było w latach minionych. I tylko 19  zostało pozytywnie sklasyfikowanych. Oprócz nagród dla najszybszych były także klasyfikacje w zupełnie nieoczywistych kategoriach. I tak dowiedzieliśmy się np., która załoga była najbardziej zapracowana, czyli miała największą ilość alarmów. Liczyła się w tym przypadku suma ilości stawiania żagli, refowania i zwrotów przez sztag lub rufę. Dowiedzieliśmy się również, na której jednostce największy procent żeglarzy przeszedł chorobę morską.

W Szczecinie zacumowało w kilka wielkich żaglowców. Tegoroczna jednak edycja była wyjątkowa. Pandemia uniemożliwiła bowiem wielu jednostkom opuszczanie ich macierzystych portów. I tak wśród wielkich żaglowców (klasy A) zjawiły się: Dar Młodzieży - trzymasztowy polski żaglowiec szkolny (fregata) typu B-95, następca Lwowa i Daru Pomorza. Żaglowiec zbudowany został w Stoczni Gdańskiej w roku 1981, częściowo za składki społeczne. Uroczyste podniesienie bandery odbyło się 4 lipca 1982.                                                                                          

Wystawa obrazów poświęconych regatom na burcie s/y Olander

Kolejnym żaglowcem, który pojawił się w Szczecinie był rosyjski Shtandart będący repliką fregaty z 1703 r. – okrętu flagowego rosyjskiej floty, zaprojektowanego przez cara Piotra Wielkiego i zbudowanego przy jego udziale. Inicjatorem odbudowy żaglowca i jednocześnie jego pierwszym kapitanem był rosyjski historyk Vladimir Martus. Do budowy użyto tych samych materiałów i wykorzystano takie same techniki jak w przypadku pierwowzoru.                                                       

Wśród pozostałych żaglowców klasy A znalazły się również: Fryderyk Chopin, Pogoria i Baltic Beauty. Pierwszy z nich - Fryderyk Chopin to polski żaglowiec, stalowy bryg, zbudowany według projektu Zygmunta Chorenia. Żaglowiec został wybudowany przez Fundację Międzynarodowa Szkoła pod Żaglami Kapitana Krzysztofa Baranowskiego. Pod względem wyporności i długości całkowitej jest to, zaraz po Darze Młodzieży, drugim co do wielkości żaglowcem pływającym pod polską banderą.

. Dar Pomorza i ORP Poznań

Drugi polski żaglowiec - STS Pogoria – to stalowa, trójmasztowa barkentyna zbudowana w 1980 roku w Stoczni Gdańskiej. Ten pierwszy duży żaglowiec zaprojektowany został przez polskiego konstruktora statków inż. Zygmunta Chorenia. Debiut „Pogorii” w regatach Cutty Sark (późniejsze The Tall Ships’ Races) miał miejsce na trasie wyścigu Mon–Karlskrona. Poza nietypowymi dla „Pogorii” akwenami podbiegunowymi jednostka okazała się szybka, dzielna i bezpieczna, a ocenę tę potwierdziły następne długie rejsy statku, w tym rejs do Sri Lanki w pełnym okresie roku szkolnego z młodzieżą licealną na pokładzie, znany jako Szkoła pod Żaglami. Obecnym armatorem żaglowca jest STA Poland (Sail Training Association Poland) – stowarzyszenie zajmujące się wychowaniem morskim i szkoleniem młodzieży.     

I wreszcie Baltic Beauty – zbudowany w 1926 r. w stoczni N.V.C Apello w Zwartsluis w Holandii jako parowiec do przewozu żywych węgorzy na trasie Holandia – Szwecja. Jej nieoczywiste wymiary (niewielka szerokość przy sporej długości) wynikały z konieczności dostosowania do wymiaru śluz w Kanale Gota. Na przełomie lat 70. i 80. niszczejący kadłub znalazł Victor Gottlow, który od razu zobaczył w nim potencjał na żaglowiec. Jak sobie wymarzył, tak zrobił i od połowy lat 80. początkowo jak Dominique Fredion, a później jako Baltic Beauty żaglowiec pływa uczestnicząc w zlotach żaglowców, szkoląc dzieci, młodzież i dorosłych w duchu tradycyjnego żeglarstwa oraz szerząc morską historię Europy. W marcu 2019 roku „BiBi” dołączyła do floty tradycyjnych żaglowców gdańskiego Domu Armatorskiego POLsail sp. z o.o.  Ze Szwecji do Szczecina przypłynął również Tre Kronor af Stockholm.

Statek ten jest wzorowany na Gladan, brygu wybudowanym w 1857 jako okręt marynarki ładunkowej. Gladan odbył dwie podróże jako statek dostawczy AF Nordenskiöld oraz wyprawy na Spitsbergen i Grenlandię. Później służył jako okręt szkolny Marynarki Wojennej. Jego czas nadszedł w roku 1924, kiedy zatonął w porcie w Karlskronie.                                  

Wśród tegorocznych ciekawostek znalazł się żaglowiec ATYLA pływający pod flagą wyspiarskiego Vanuatu, a zbudowany w Hiszpanii w latach 1980-1984. Jest to jedyny z nielicznych na świecie ręcznie wykonanych żaglowców o drewnianym kadłubie, które wciąż są w użyciu. „ATYLA International Training Ship Foundation” jest organizacją non-profit zarejestrowaną w Hiszpanii. Statek jest nadal własnością tej samej rodziny, która zbudowała go ponad 30 lat temu i jest przez nią obsługiwany.  

 Były też imprezy towarzyszące. Na barwnych stoiskach Jarmarku pod Żaglami odwiedzający mogli znaleźć m.in. pamiątki marynistyczne, smaczne potrawy i oryginalne wyroby. Dla miłośników zdrowego i ekologicznego trybu życia nie zabrakło również produktów naturalnych i wytwarzanych tradycyjnie. Jarmark pod Żaglami to również wyjątkowa Aleja Artystów, która od lat gromadzi twórców chcących zaprezentować swoje prace i talenty, tworząc wyjątkowe wyroby rękodzielnicze. Ponadto w wyjątkowej scenerii, bo w samym centrum Wałów Chrobrego, słyszeć można było żeglarskie dźwięki. Scena szantowa ustawiona została obok pomnika Centaura. W sobotę i niedzielę plaża na Wyspie Grodzkiej była miejscem rodzinnych zabaw sportowych i aktywnej rekreacji dla każdego. Zbudowano też strefę sportu charakteryzującą się mnóstwem aktywnych atrakcji. W zawodach, turniejach, zabawach, grach i ćwiczeniach udział wzięli załoganci, szczecinianie i turyści. Ich celem było udowodnienie, że sport to nie tylko zdrowie, ale przede wszystkim święto. Tradycyjnie już nie zapomniano również o najmłodszych uczestnikach wydarzenia. W programie Strefy Dziecięcej znalazły się liczne spektakle, warsztaty taneczne, morskie animacje, prezentacje grup artystycznych, grup dziecięcych i młodzieżowych, konkursy i zabawy interaktywne.                                                   

. Małe jachty i żaglówki i tysiące zwiedzających

Szczecin ubiega się obecnie o organizację finału regat Tall Ships Races w roku 2024. Jest więc nadzieją, że największe żaglowce zawiną tam ponownie za 3 lata.   

tekst i zdjęcia Leszek Wątróbski

Trasa tegorocznych regat bałtyckich „Żagle 21”

Wyniki i miejsca zwycięzców we wszystkich kategoriach Regat Bałtyckich 2021.

Race Prolouge

Wyniki w rejsie prolog (bez podziału na klasy, bez stosowania przeliczników)

•    1st – Fryderyk Chopin (szklana statuetka)

•    2nd – Dar Szczecina (szklana statuetka)

•    3rd – Bies (szklana statuetka)

Race 2 (no class, TCF applied)

Wyniki za Race 2 (bez podziału na klasy, z przelicznikami)

•    1st Fryderyk Chopin (puchar)

•    2nd Dar Szczecina (puchar)

•    3rd Tara (puchar)

Race Series (no class, TCF applied, race 1 and 2 times added)

Suma czasów dwu wyścigów.

•    1st Fryderyk Chopin (puchar)

•    2nd Dar Szczecina (puchar)

•    3rd Tara (puchar)

The Fastest Ship in the Fleet Prize (no class, Race 1+2, no TCF)

Najszybszy podczas wyścigu 1 i 2, bez podziału na klasy i przeliczników.

•    Dar Szczecina – 1 day 13:00:41

Line Honours, Race 2

•    Dar Szczecina

Last but not Least Trophy

Najdłużej na morzu, czyli jacht najwolniejszy (suma Race 1 and 2, bez przeliczników),

•    Shtandart, 7 Days 00.33:56

The Neptunes Blessing Prize

Dla 1 jachtu, na którym największy procent załogi przeszło chorobę morską, na podstawie deklaracji kapitana

•    LINDA

The Road Runner Trophy

Największa prędkość chwilowa podczas Prolouge, Race 1 lub Race2 – 1 jacht

•    Dar Szczecina

Last Minute Trophy

Ostatni na linii startu (sumujemy z 2 wyścigów, Race 1 i 2), nagradzamy 1 jacht, który jako ostatni pojawiał się na linii startu.

•    Vesta – 193000 and 180500

The Insomniacs Curse Prize

Dla najbardziej zapracowanej załogi, czyli za największą ilość alarmów podczas Race 1 i 2 (suma: liczy się tu stawianie / zrzucanie żagli, refowanie / rozrefowanie i zwroty przez sztag lub rufę).

•    Tara

The Mother Ship Prize

Ważna nagroda wręczana na koniec. Nagroda dla statku matki, (takie nasze Frendship Trophy), dla jachtu który jak matka opiekował się dziećmi czyli pozostałą flotą. Głosują wszystkie statki.

•    Kapitan Borchardt

•    Shtandart