Eksponaty Parku Miniatur Zabytków Dolnego Śląska w Kowarach. Fot. L.Wątróbski |
Któż z nas nie zna słynnych dywanów z Kowar. Ich jakość i przepiękne wzory były dumą niejednego mieszkania lub domu w Polsce. Dziś w dobie ograniczeń podróżniczych Leszek Wątrobski zaprasza na wirtualną wycieczkę do Kowar i unikalnej atrakcji turystycznej znajdującej się tam.
Kowary położone są przy granicy z Czechami, na południe od Jeleniej Góry. Ich powstanie i rozwój związany był głównie z górnictwem rud żelaza i kowalstwem. W roku 1148 gwarek Walon Wawrzyniec Angelus odkrył na zboczu góry Rudnik rudę żelaza. Kilka lat później, z polecenia ówczesnego księcia Polski Bolesława Kędzierzawego, założono tam osadę. Zaczęto też eksploatację rudy, kucie żelaza i wytwarzanie różnych wyrobów z metalu. Działalność górnicza dawała gwarkom wiele przywilejów. Dzięki górnictwu, hutnictwu, kowalstwu Kowary stały się szybko osadą w miarę bogatą, konkurującą z pobliską Jelenią Górą.
W roku 1513 ówczesny król Czech i Węgier Władysław Jagiellończyk, w dokumencie lokacyjnym z 4 września 1513 roku, jako zwierzchnik księstwa świdnicko-jaworskiego, nadał Kowarom prawa miejskie. Po otrzymaniu praw miejskich używano tam pieczęci z herbem i napisem „Sigillum Civitatis Metallicae 1525”. W XVI wieku Kowary były, obok Świdnicy i Wrocławia, najważniejszym centrum przemysłu żelaznego na Dolnym Śląsku.
Na początku XVII wieku rozwijające się Kowary znalazły się w strefie wojny trzydziestoletniej. Ich ludność, podobnie jak całe miasto, została wyniszczona. Zatopione też zostały liczne kopalnie. Okres górniczej świetności miasta skończył się. Rozpoczął się natomiast okres rozwoju tkactwa.
W roku 1742,
w wyniku wojny prusko-austriackiej, Kowary wraz z całym Dolnym Śląskiem,
zostały przyłączone do Prus. Po pierwszej wojnie światowej kontynuowano w
mieście wydobycie rud magnetytu (dla potrzeb rozwijającego się przemysłu zbrojeniowego
III Rzeszy), a w latach 1936-1944 wydobywano tam rudę uranu. Podobnie działo
się po II wojnie światowej. W największej też tajemnicy, rozpoczęto wówczas
wydobycie rud uranu, które eksploatowano na przełomie lat czterdziestych i
pięćdziesiątych.
Po II wojnie
światowej Kowary rozwijały się w oparciu o działalność Zakładów Przemysłowych
R-1 związanych z wydobywaniem uranu, a także dzięki przemysłowi włókienniczemu
produkującemu płótna lniane i słynne dywany. W okresie powojennym ludność Kowar
powiększyła się z około 4 tys. do 12,5 tys. mieszkańców.
Wśród największych atrakcji turystycznych, poza położeniem samego miasta, jest obecnie Park Miniatur Zabytków Dolnego Śląska wzniesiony na terenie przylegającym do dawnej fabryki dywanów. Odwiedzający go mają możliwość podziwiania obiektów, prezentujących architekturę Dolnego Śląska, zbudowanych w skali 1:25. Są to modele pałaców, klasztorów, kościołów i starówek miast dolnośląskich, które wyeksponowane są w naturalnym otoczeniu.
tekst i zdjęcia Leszek Wątróbski
No comments:
Post a Comment
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy