Światowe osiągnięcia naukowe Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie

   Prof. dr hab. Bogusław Machaliński, rektor

    Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego

                          w Szczecinie

 Od paru lat jesteśmy  liderem nauki w Polsce. Mamy najwyższą liczbę cytowani naszych publikacji naukowych... Na największych w Azji Targach Gospodarki Innowacyjnej w Bangkoku na zgłoszonych 524 wynalazków z 25 krajów z całego świata medalami wyróżniono tylko 10 z nich – a wśród nich 5 otrzymały nasze prace - mówi rektor Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie,  prof. dr hab. Bogusław Machaliński * w rozmowie z Leszkiem Wątróbskim.


- W tym roku mija 71 rok działalności Waszej Uczelni na Pomorzu Zachodnim...   

- Zaczynaliśmy w roku 1948 jako Szkoła Lekarska, następnie Pomorska Akademia Medyczna (1992) i wreszcie jako Pomorski Uniwersytet Medyczny (2010).
Powstanie wyższej uczelni o profilu medycznym na Pomorzu Zachodnim było  wielkim wyzwaniem w porównaniu z innymi ośrodkami położonymi na tzw. Ziemiach Odzyskanych – takimi jak Wrocław czy Gdańsk. Ośrodki te posiadały bowiem dużo wcześniej wysoce zorganizowane centra  medyczne – tzn. bazę szpitalną i uczelnianą. Miały więc gotowe zaplecze. U nas w Szczecinie nie było niestety ani szkoły medycznej ani odpowiedniego do niej zaplecza. Obecny np. rektorat naszego uniwersytetu mieści się w dawnym budynku Wyższej Szkoły Ekonomicznej.


- Najważniejszą sprawą dla każdej uczelni jest kadra...

- ...którą musieliśmy pozyskać z Polski. Zaczynaliśmy od 29 własnych profesorów, doktorów i wykładowców. Nowa kadra przyjechała do nas z Kresów Wschodnich, głównie z Wilna. Od tego czasu zrobiliśmy milowe kroki. Dzisiaj Pomorski Uniwersytet Medyczny posiada 4 wydziały: Wydział Lekarski (z oddziałem nauczania w języku angielskim), Wydział Lekarsko-Stomatologiczny, Wydział Lekarsko-Biotechnologiczny i Medycyny Laboratoryjnej oraz Wydział Nauk o Zdrowiu. Jeden z naszych wydziałów (Wydział Lekarsko-Biotechnologiczny i Medycyny Laboratoryjnej) posiada najwyższą kategoryzacje w Polsce A+. Ta kategoria A+ jest szczególnie cenna ponieważ pozycjonuje nas na czele wszystkich uczelni w kraju – nie tylko medycznych. Wśród uczelni medycznych jest 47 wydziałów, a tych z A+ tylko trzy. W naszym regionie jesteśmy jedyni, a w Polsce jednym z trzech. Jesteśmy więc w absolutnej elicie.

- Jesteście tradycyjnie najlepszą uczelnią w regionie...

-... od paru lat jesteśmy też liderem nauki w Polsce. Mamy najwyższą liczbę cytowani naszych publikacji naukowych. Świadczy to o tym, że nasze publikacje wysyłane do renomowanych pism są czytane na całym niemal świecie, co niewątpliwie dowodzi o jakości i poziomie naszej nauki medycznej. Wysoka jest także cytowalność naszych autorów.

Mało tego. Postawiliśmy ostatnio na innowacyjność. I odnieśliśmy z marszu wielki sukces na Targach Gospodarki Innowacyjnej, które odbywają się około 10 razy każdego roku. Są to targi innowacyjnych rozwiązań intelektualnych na pograniczu nauki i biznesu i otoczenia gospodarczego. Wysłaliśmy w tym roku do Bangkoku 5 naszych projektów, realizowanych w Szczecinie. To są bardzo prestiżowe targi. Stoi za tym od lat rząd Tajlandii. Są to największe Targi Expo Gospodarki Innowacyjnej w Azji. I proszę sobie wyobrazić, że na zgłoszonych 524 wynalazków z 25 krajów z całego świata medalami wyróżniono tylko 10 z nich – a wśród nich 5 otrzymały nasze prace. Było też 6 niezależnych nagród specjalnych przyznanych przez państwa azjatyckie. A wśród nich 2 nagrody były dla nas. To był absolutny sukces, świadczący o naszym potencjale intelektualnym, badawczo-rozwojowym czy wreszcie gospodarki innowacyjnej.

- Jak liczna jest Wasza kadra naukowa?

- Samodzielnych pracowników: profesorów i doktorów habilitowanych mamy ponad dwustu. Samych profesorów mamy około dziewięćdziesięciu. Teraz to się trochę zmienia. Według nowej ustawy będą tylko profesorowie i profesorowie uczelni, czyli profesorowie Pomorskiego Uniwersytetu Pomorskiego staną się profesorami uczelni. Finansuje nas Ministerstwo Zdrowia, od którego otrzymujemy środki na badania naukowe, a  na dydaktykę, z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

- Ilu studentów posiada Wasza Uczelnia?

-Mamy ich obecnie około czterech i pół tysiąca na 14 kierunkach. W zeszłym roku akademickim, po raz pierwszy, ruszyliśmy z farmacją. Jest to zupełnie nowy, ale prestiżowy dla nas kierunek, który jest ważny dla nas wszystkich. Chcemy bowiem stworzyć tu w Szczecinie dyscyplinę “farmacja”, po to, aby tę innowacyjną gospodarkę jeszcze bardziej wzmocnić. Chodzi nam o stworzenie „koła zamachowego” dla naszego regionu, w rozwoju  intelektualno-przemysłowym i naukowym.

Mamy też około 650 studentów zagranicznych, czasem nawet 700 z 35 krajów świata. Najliczniejsze grupy to studenci z Norwegii i Niemiec. Ich liczba zależy od roku. Mamy angolojęzyczny program dla medycyny i stomatologii. Dodatkowo, od kilku lat, prowadzony jest u nas program Asklepios przeznaczony dla studentów niemieckich. Współpracujemy z kilkoma niemieckimi szpitalami pracującymi w systemie Asklepios.

- Wasz Uniwersytet od lat rozwija na szeroką skalę współpracę naukową...

-Najstarszą i najbardziej ugruntowaną, wieloobszarową współpracę, prowadzimy z  uniwersytetem w Greifswaldzie (Niemcy). Jest ona poparta licznymi międzynarodowymi grantami, wspólnymi publikacjami czy szkoleniami. Osobiście zaprzyjaźniłem się z szefem hematologii i transplantologii w Greifswaldzie z prof. Christianem Schmidtem. Kończymy obecnie realizację trzeciego, wspólnego projektu międzynarodowego. Z Niemcami współpracują też nasi okuliści, patolodzy, hematolodzy dziecięcy i pediatrzy. Współpracę z naszymi zachodnimi sąsiadami zaczynają także kardiolodzy. Zaczynamy też współpracę transgraniczną z Uniwersytetem w Rostoku. Nasza współpraca z naukowcami z Niemiec jest naprawdę pogłębiona i szeroko rozwinięta.

- W marcu tego roku podpisaliście umowę z Uniwersytetem Wileńskim...

Prof. dr hab. Bogusław Machaliński i konsul
honorowy Litwy Wiesław Wierzchoś (fot. Leszek Wątróbski)

-Współpraca z Wilnem jest naszym priorytetem. Pomysł tej współpracy zrodził się podczas spotkania z konsulem honorowym Litwy w Szczecinie panem Wiesławem Wierzchosiem. Pan konsul dał mi do zrozumienia, że kontakty pomiędzy Litwą i Polską nie są jeszcze dostatecznie wykorzystane. Pomysł pana konsula bardzo mi się spodobał, abyśmy obok obszarów komunikacji itd. zajęli się nauką i edukacją. Tak więc dzięki wsparciu i poparciu pana konsula odbyliśmy wizytę studyjną na Litwie, a Litwini - z panem dziekanem wydziału medycznego prof. Algirdasem Utkusem przyjechali do nas.                                                
W marcu tego roku, w obecności ambasadora Litwy i naszego szczecińskiego konsula, podpisaliśmy umowę z Uniwersytetem Wileńskim. Mamy teraz zaproszenie od władz tejże uczelni na jesienną inaugurację roku akademickiego 2019/2020. Chcemy ten wyjazd połączyć ze zwiedzeniem ich potencjału klinicznego, tak aby rozszerzyć współpracę także na nauki kliniczne. Podpisana umowa z Wileńskim Uniwersytetem obejmuje wspólne badania naukowe oraz dydaktykę w ramach wydziału medycznego - czyli naukę i edukację.

Nasza współpraca z Litwą zaczęła się już wcześniej. Prowadziliśmy już bowiem badania genetyczne. Nasz Zakład Genetyki Klinicznej podjął współpracę ze stroną litewską i łotewską dużo, dużo wcześniej. A prof. dr hab. Jan Łubiński jest Doktorem Honoris Causa uniwersytetu stołecznego Łotwy - w Rydze. Tak więc z obszarem państw bałtyckich mamy ugruntowaną współpracę genetyczną od lat, ale nie chcemy na tym poprzestać. Chcemy ją nadal rozwijać i pogłębiać.

Podobnie z innymi ośrodkami akademickimi na całym świecie. I tak np. zwrócił się do nas niedawno japoński uniwersytet z wyspy Hokkaido z zaproszeniem do nawiązania współpracy czy filipiński Uniwersytet w Manili, który specjalizuje się m.in. w badaniach  medycyny regeneracyjnej.

Jestem lekarzem, specjalistą chorób wewnętrznych hematologii transplantologii klinicznej. Pracuję zarówno naukowo jak i z pacjentami, którym przeszczepiam szpik kostny w szpitalu przy Unii Lubelskiej w Szczecinie. W szpitalu zaś na Pomorzanach prowadzę mam katedrę i zakład, gdzie pracuję głównie w obszarze badań medycyny regeneracyjnych terapii komórkowej.

rozmawiał Leszek Wątróbski

_____________________________________

* Prof. dr hab. n. med. Bogusław Machaliński, ur. 28.10.1965r., od 2016r. rektor Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie, w latach 2005-2012 dziekan Wydziału Lekarskiego PUM. Ukończył Wydział Lekarski Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie w 1990r. Od 2008r. zatrudniony na stanowisku prof. zwycz. w PUM. Kierownik Katedry Fizjopatologii i Zakładu Patologii Ogólnej PUM oraz ordynator Oddziału Transplantacji Szpiku Kliniki Hematologii i Transplantologii SPSK1. Specjalista w dziedzinie chorób wewnętrznych oraz hematologii i transplantologii klinicznej.

Dorobek naukowy obejmuje ponad 270 pełnotekstowych publikacji o sumarycznym współczynniku oddziaływania (IF) > 400, h-indeks wynosi 29 (wg Web of Science). Był/jest kierownikiem 12 grantów naukowo-badawczych KBN/MNiSW/NCN/NCBiR/EU, w tym 3 międzynarodowych (Interreg IIIA, IVA, VA) i 1 strategicznego (Strategmed). Promotor 18 rozpraw doktorskich (13 z wyróżnieniem summa cum laude). Opublikował 17 rozdziałów w książkach i podręcznikach w języku polskim i angielskim. Przeprowadził zgłoszenie międzynarodowe jednego wynalazku (patent europejski “Kit for cord blood collection” #EP 3 171 778), dwa kolejne w trakcie procedowania. W uznaniu działalności naukowo-badawczej uzyskał wiele prestiżowych nagród, m.in. Prezesa Rady Ministrów oraz Ministra Zdrowia, Złoty Krzyż Zasługi. Laureat nagrody Zachodniopomorski Nobel w 2018r. w dziedzinie nauk podstawowych za badania i wdrożenie prototypowego zestawu do pobierania krwi pępowinowej.