Trzeciomajowa uroczystość w Art Gallery w Mosman

Konsul Irena Juszczyk i minister wielokulturowości NSW
John Sidoti podczas uroczystości  Święta 3 Maja w Art
Gallery w Mosman. Fot. T.Koprowski

Miejscem oficjalnej uroczystości Święta 3. Maja była w tym roku reprezentacyjna sala Art Gallery w Mosman. Na zaproszenie Konsulatu Rzeczypospolitej Polskiej, zgromadziło się tam we czwartek, 2 maja  liczne grono przedstawicieli Polonii, korpusu dyplomatycznego oraz australijskich polityków.

Przybywających gości witały przy wejściu obydwie Panie Konsul: Irena Juszczyk i Joanna Spłocharska. Kelnerzy oferowali na tacach napoje.

Oficjalnej uroczystości przewodniczyła Pani Marta Kieć- Gubała. Po krótkim powitaniu w języku polskim, Pani Marta bezbłędną angielszczyzną podkreśliła, jak ważny jest dzień 3 Maja w naszej historii i jak stał się on w trudnych latach symbolem przetrwania oraz zwycięstwa. Dopełnieniem wstępu do uroczystości było wspólne odśpiewanie hymnów – polskiego i australijskiego. Prowadziła Marta Nowicka przy akompaniamencie Carla Rafferty.

Następnie do mikrofonu poproszona została Pani Konsul Irena Juszczyk. (przekład. z j. ang. M. Ł.)

Dobry wieczór Panie i Panowie,

Czuję się zaszczycona witając Państwa na uroczystości naszego Święta Narodowego. Czynię to z prawdziwą przyjemnością. Gorąco witam Ministra Sportu, Wielokulturowości, Seniorów i Weteranów, Pana Johna Sidoti. Witam Pana Marka Banasiaka, członka Parlamentu Nowej Południowej Walii; Konsulów Generalnych oraz przedstawicieli korpusu konsularnego w Sydney, przedstawicieli polskiej społeczności, w tym prezesów głównych polskich organizacji w Nowej Południowej Walii, a także wszystkich przyjaciół Polski! Dziękuję bardzo za to, że przybyliście, aby celebrować święto 3 Maja – Dzień naszej Konstytucji.

Pragnę przekazać kilka słów na temat wagi jaką mają dla nas wydarzenia    3. Maja i wyjaśnić dlaczego ta rocznica jest tak ważna dla naszego Narodu. 3. Maja 1791 r. miało miejsce jedno z doniosłych wydarzeń w polskiej historii – był to dzień uchwalenia pierwszej polskiej konstytucji, drugiej  po amerykańskiej konstytucji i pierwszej w Europie. Ten spisany dokument zawiera 11 artykułów. Pierwszy z nich uznaje dominację Kościoła Rzymsko – Katolickiego, gwarantując jednocześnie każdemu obywatelowi wolność wyznawania i praktykowania innych religii. Artykuł 5. zabezpiecza rozdział władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądownictwa. Dwuizbowy parlament ma decydować o ustawach, władza wykonawcza będzie spoczywać w rękach króla a skargi będą rozpatrywać niezależne sądy.  Mówiąc innymi słowy, Konstytucja gwarantowała w Polsce rządy większości, tajne głosowanie we wszystkich wyborach oraz wolność religijną. Wówczas w XVIII wieku, było to niezwykle postępowe działanie. 

 
Niestety, ale w rok po uchwaleniu Konstytucji Polska utraciła wolność. Podzielona przez trzy mocarstwa: Rosję, Austrię i Prusy, na 123 lata zniknęła z mapy. Podczas zaborów nie było wolno celebrować Dnia Konstytucji, ale pamięć o tym wydarzeniu przekazywano z pokolenia na pokolenie. Pomagało to w zachowaniu idei oraz marzeń o wolności, które się ziściły w 1918 roku, kiedy Polska na powrót odzyskała niepodległość. Dzień Konstytucji został oficjalnie uznany świętem, które niestety zniesiono po II Wojnie Światowej. Po upadku komunizmu, 3. Maja został w kwietniu 1990r na powrót uznany Świętem Narodowym.

Teraz, stając w obecności przedstawicieli rządu i parlamentu australijskiego, korzystam z okazji, aby podziękować za wszystko co Australia uczyniła dla Polaków, którzy przybyli tutaj zaczynając od XVIII w., kiedy Polska nie egzystowała jako państwo. Poprzez całe te lata, fale polskich uchodźców emigrowały do wielu krajów. Australia przyjmowała ich także: uciekinierzy, uchodźcy, polscy żołnierze i oficerowie, sieroty wojenne a później uchodźcy polityczni, którzy tutaj znaleźli schronienie po wprowadzeniu Stanu Wojennego w 1981 r. Przybywają tu również zwyczajni ludzie, poszukujący lepszych warunków życia. Wielu czyni to z ciężkim sercem, przepełnieni tęsknotą za rodzinami, za polską tradycją, za kulturą i wszystkim co tam zostało, ale jednocześnie pełni oczekiwań i planów na przyszłość. Tutaj ich przyjęto, zapewniając im dach nad głową, bezpieczeństwo oraz możliwość zbudowania nowego zycia – ten kraj stał się ich drugim domem. Właśnie dlatego jesteśmy wdzięczni Australii za wielkoduszność za tolerancję i otwartość. Australia może służyć za wzór i przykład demokratycznego kraju, jakim rzeczywiście jest.

Opierając się na statystyce, w Australii mieszka obecnie 180 000 Polaków, lub osób polskiego pochodzenia. Dumni z tego, że są Australijczykami, a my, Polski Konsulat, staramy się aby oni nie zapomnieli skąd się wywodzą, jaka jest historia i kultura ich przodków.

Niech mi będzie wolno na zakończenie z radością stwierdzić, że Konstytucja 3 Maja stała się filarem przyszłej Polski, Polski jaką mamy teraz. Obecnie jesteśmy nowoczesnym, szybko rozwijającym się krajem. Wczoraj celebrowaliśmy 15. rocznicę wstąpienia do Unii Europejskiej, aby stać się pełnoprawnym członkiem wielkiej europejskiej rodziny.
Tak więc w tym radosnym dniu, chciałabym życzyć: Wszystkiego najlepszego dla Polski i Wszystkiego najlepszego dla Australii.

Uczestnicy podziękowali Pani Konsul rzęsistymi brawami.

Następnie, Pani Marta Kieć – Gubała poprosiła do mikrofonu Pana Ministra Johna Sidoti.

Dobry wieczór – Witam! Powiedział poprawnie po polsku Pan Minister. Przemówienie wygłosił oczywiście w języku angielskim. (przekład M. Ł.)

Najpierw pragnę uhonorować tradycyjnych opiekunów i strażników tej ziemi tak w przeszłości, jak i obecnie oraz tych, którzy będą nimi w przyszłości. Witam przedstawiciela Parlamentu – Pana Marka Banasiaka, pełniącą obowiązki Konsula Generalnego, Panią Konsul Irenę Juszczyk oraz przedstawicieli korpusu dyplomatycznego. Witam także pana Alberta Vellę, Przedstawiciela Komitetu Doradczego do Spraw Wielokulturowości w NPW.  
Poczytuję sobie za zaszczyt, aby celebrować tutaj z Państwem 228. rocznicę uchwalenia pierwszej w Europie Konstytucji, w roku 1791.
Obecnie w NPW ponad 50 000 osób deklaruje swoje polskie pochodzenie. Możemy być dumni z ośmiu społecznych polskich szkół uczących języka. Dziękuję  wam bardzo za wyraźnie widoczny wkład Polaków we wszystkich dziedzinach naszego życia. Dziękuję za to, że wnosicie dużo dobrego w społeczność NPW, przyczyniając się do jej spójności i  ujednolicenia.

Polacy w Australii posiadają swoją udokumentowaną historię. Rozpoczynając od pierwszych kontaktów w r.1696 do bardziej zorganizowanego polskiego osadnictwa na początku XIX w. Po Drugiej Wojnie Światowej Australia zaakceptowała 170 tys. uchodźców, wśród których aż 60 tys. stanowili Polacy.

Australia jest krajem, którego historię tworzą przybywający tutaj emigranci. Oni budują nasz Naród, w skład którego wchodzą także Polacy.
Do budowy systemu hydroelektrowni w Górach Śnieżnych, jednego z największych naszych inżynierskich osiągnięć, w dużej mierze przyczynili się Polacy. Ich umiejętności, doświadczenie, determinacja by osiągnąć sukces, pomogły im w zbudowaniu od nowa życia tutaj.

Obecnie, polska społeczność w NPW jest ustabilizowana i doskonale prosperuje. Poprzez umacnianie naszej przyjaźni oraz nawiązywanie nowych kontaktów pomiędzy Polską i NPW, możemy pomóc w jeszcze dynamiczniejszym rozwoju naszego stanu. Indywidualne kontakty zawsze odgrywały rolę w otwieraniu nowych możliwości handlowych i wymianach współpracy.

Doceniamy historyczną przeszłość Polski, waszą kulturę i język – a także wysiłek aby wasze rodziny osiągnęły sukces w Australii, w NPW.
Wdzięczny jestem za zaproszenie mnie na tę uroczystość.
Niech żyje Polskie Święto Narodowe!

Kiedy umilkły brawa jakie otrzymał Pan Minister John Sidoti, Pani Marta Kieć-Gubała przedstawiła sylwetki obojga artystów, którzy za chwilę mieli wystąpić:  

Sopranistka, Marta Nowicka z wyróżnieniem ukończyła w 2008 roku studia na Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Łodzi, w klasie skrzypiec i wiolonczeli. Śpiew i aktorstwo studiowała w Wiedniu, gdzie uzyskała dyplom magisterski.

Carl Rafferty jest australijskim pianistą koncertowym i operowym. W swoim repertuarze posiada tak utwory klasyczne jak i muzyki współczesnej. Dzisiaj pianista wystąpi jako akompaniator Marty Nowickiej. Wykona również jeden z utworów Chopina.

Zanim jednak artyści zostali poproszeni na scenę, Pani Marta Kieć-Gubała naświetliła także króciutko kim byli poeci oraz kompozytorzy poszczególnych utworów, które miały zostać wykonane.

I już rozpoczął się Koncert. Sopranistka zaśpiewała:

lirykę Adama Mickiewicza, ‘Polały się łzy me czyste, rzęsiste...’ do której muzykę skomponował Ignacy Paderewski

‘Pieśń Wieczorną’ – Stanisława Moniuszki

‘Leci liść z drzewa’ – wiersz Wincentego Pola, z muzyką Fryderyka Chopina

‘Arię Roxany’ z opery ‘Król Roger’, Karola Szymanowskiego

Pianista wykonał ‘Walc Wielki’, Chopina

Nic dziwnego, że wysęp tej klasy artystów spotkał się z huraganem braw uczestników wieczoru.

Pani Marta Kieć-Gubała wyraziła słowa podziękowania dla artystów, dla honorowych gości, a także dla gospodarzy Mosman Art Gallery: Pan David Cook i Pani Carolyn Corrigan reprezentowali na tej uroczystości Burmistrza Mosman.

Wszyscy uczestnicy zaproszeni zostali na lampkę wina oraz degustację smakołyków polskiej – i nie tylko polskiej kuchni. To przyjęcie bez żadnej przesady zaliczyć można do wykwintnych.

Pani Konsul Irenie Juszczyk, która pełni obowiązki Konsula Generalnego należą się słowa uznania i wdzięczności za zorganizowanie tak profesjonalnego, a jednocześnie niepozbawionego serdeczności celebrowania naszego Święta Narodowego.

Marianna Łacek OAM 

Prezes Zrzeszenia Nauczycieli Polskich w NPW

Sekretarz Federacji Polskich Organizacji w NPW

Zdjęcia: Tomek Koprowski