Canberra: Zagrożenia polityczne i pomyślne wskaźniki ekonomiczne

Nowy federalny premier Scott Morrison dopiero zdążył sfinalizować skład swego "odnowionego" koalicyjnego, liberalno-narodowego (ściślej mówiąc liberalno-agrarnego: L-NAP) federalnego rządu jak ujawniły się kolejne wewnętrzne i zewnętrzne kłopoty i zagrożenia.  Wprawdzie wyniki obu pierwszych po zmianach sondaży opiniii wyborczej per saldo są umiarkowanie korzystne dla premiera "ScoMo" i jego rządu ale w dodatku do wciąż trwających obiektywnych problemów oraz wewnętrznych personalno-frakcyjnych rozgrywek, tarć i rywalizacji ujawniają się nowe prawne zagożenia. 

Bardzo istotnym problemem dla premiera Morrisona są coraz krótsze terminy w których musi układać się. Kadencja obecnego federalnego parlamentu - a więc również federalnego rządu dobiego końca za niecałe dziewięć miesięcy. Nawet większym zagrożęniem mogą być wyniki wyborów uzupełniających. Nie tylko w opuszczonym przez niedawnego premiera  Malcolma Turnbulla okręgu wyborczym Wentworth, który liberalowie powinni utrzymać. Jest to jeden z najbardziej "liberalno-pewnych" federalnych okręgów  wyborczych w Australii. Ponadto liberalny kandydat David Sharma, były australijski ambasador w Izraelu, jest popularny w tym okręgu nad sydnejską zatoką. Większość wyborców jest zamożna. Niecałe 20% wyborców stanowią Żydzi wśród których Sharma jest popularny.

Wprawdzie   tam też może nie zabraknąć emocji ponieważ  niespodziewanie wystawiły swoją kandydaturę jako niezależna, popularna i nieraz kontrowersyjna prof. Kerryn Phelps, b. prezes sstowarzyszenia lekarzy Australian Medical Association (AMA), która od wielu lat prowadzi przychodnię lekarską w Double Bay - w centrum tego jednego z najzamożniejszych w kraju okręgów wyborczych. Myślę jednak, że nie potrafi wydrzec tego okręgu Partii Liberalnej. Natomiast nagle okazało się, że min. Peter Dutton, który zasadniczo spowodował cały ten personalno-frakcyjny kryzys polityczny może postradać swój mandat poselski wskutek jednego z powodów formalnych, ponieważ jego małżónka prowadzi ośrodki opieki nad dzięćmi, które otrzymują subwencję rządową. Jest to bardzo złożona sprawa. W międzyczasie oto są wyniki pierwszych ankiet opinii wborczej.

 Sondaże Newspoll i Fairfax-Ipsos

Wyniki kolejnego, pierwszego po obaleniu Malcolma Turnbulla i objęcia stanowiska federalnego premiera przez Scotta Morrisona przeprowadzonego 6-9 września br i opublikowanego w dzienniku "The Australian" koncernu News Ltd 10 września sondażu Newspoll są raczej mieszane lecz osobiście względnie pomyślne dla nowego liberalnego wodza. Natomiast wyraźnie nie dla rządzącej na szczeblu federalnym konserwatywnej liberalno-narodowej koalicji (L-NPA).Pod względem zasadniczych głosów (primary vote) rządowe notowania ciut się wzmocniły z 33% do 34%. Natomiast laburzystowskie też ciut wzrosły o tyle samo - z 41% do 42%. Notowania Zielonych pozostały na 10%, a hansenowskiego mini-stronnictwa "Jeden Naród" (One Nation) ześlizgnęły z 7% do 6% a "wszystkich innych" z 9% do 8%. Po teoretycznym podziale preferencyjnych głosów na podstawie wyników ostatnich federalnych wyborów 2 lipca 2016 laburzystowska (ALP) opozycja ponownie wyprzedza konserwatywny koalicyjny federalny rząd w stosunku 56%:44%. Natomiast kluczowe w obecnych wewnętrznych układów w federalnej liberalnej frakcji parlamentarnej osobiste notowania nowego premiera Scotta Morrisona są wyższe od ostatnich notowań jego poprzednika. "Zadowolonych" z niego jest 41%  a "niezadowolonych" 39% (zamiast 55%). Jednak również jest więcej niż w poprzednim sondażu "zadowolonych" z przywódcy opozycyjnej federalnej laburzystowskiej frakcji parlamentarnej Billa Shortena - 37% zamiast 32%. Natomiast "niezadowolonych"  wciąż jest znacznie więcej aczkolwiek wymiernie mniej niż poprzednio: 51% zamiast 56%. Na stanowisko federalnego premiera Morrisona preferuje 42% (ostatnie notowania Turnbulla pod tym względem wynosiły tylko 33%) a  Billa Shortena  36% (poprzednio 39%). Nie są to porywające notowania nowego fefderalnego premiera i jego rządu ale lepsze niż ostatnie Turnbulla. Według przeprowadzonego 12-15 września br i opublikowanego 16-17 września br sondażu Fairfax-Ipsos, pod względem zasadniczych głosów (primary vote) rządowe notowania ciut wzmocniły się z 33% do 34%. Natomiast laburzystowskie spadły z 35% do 31%. Notowania Zielonych poprawiły się z 13% do 15% a  "wszystkich innych" ciut wzmocniły z 19% do 15% . Po teoretycznym podziale preferencyjnych głosów laburzystowska (ALP) opozycja wciąż wyprzedza konserwatywny koalicyjny federalny rząd w stosunku 53% do 47% (poprzednio 55%:45%). "Zadowolonych" z nowego federalnego premiera jest 46% a "niezadowolonych" 36%. "Zadowolonych" z przywódcy opozycyjnej federalnej laburzystowskiej frakcji parlamentarnej Billa Shortena jest 44% a  "niezadowolonych" 48%. Na stanowisko federalnego premiera Morrisona preferuje 47% Billa Shortena  37%. 

Pomyślne wskaźniki ekonomiczne

Kolejne dane statystyczne dotyczące kluczowych, przeważnie politycznie wyczulonych aspektów australijskiej gospodtki są umiarkowanie lecz wyraźnie pomyślne. Uwypuklił to nowy minister ekonomii (Federal Treasurer) Josh Frydenberg w swoim elektronicznym liście do mnie. Min. Frydenberg uwypukla m.in. następujące aspekty nowych danych statystycznych:

·         Więcej Australijczyków znajduje zatrudninie. W 2017 r. powstało 412.000 nowych miejsc pracy.

·         95.200 młodych Australijczyków znlazło pracę w 2017-18. Jest to najlepszy wskaźnik od prawie 30 lat.

·         Stopa bezrobocia jest najniższa od listopada 2012.

Minister dodaje że jest jeszcze "więcej do zrobienia" przez rząd ponieważ w niektórych częściach kraju życie wciąż jest trudne ("tough"); zwłszcza na obszarach dotkniętych suszą.  Jednocześnie zapowiada dalsze wysiłki federalnego rządu w celu utworzenia nowych miejsc pracy i zapewnienia istotnych świadczeń dla Australijczyków. Pomyślne  wyniki ekonomiczne oczywiście są  politycznie bardzo pożyteczne dla nowego federalnego premiera Scotta Morrisona ("ScoMo"). Zwłaszcza w obliczu ciągłych jawnych i zakulisowych personalnych powaśnień a nawet dalszych rozgrywek frakcyjnych w składzie jego dopiero zaprzysiężonego rządu.

 Według oficjalnych danych statystycznych, stopa wzrostu Produktu Krajowego Brutto (Gross Domestic Podukt - GDP; tradycyjny międzynarodowy miernik rozwoju ekonomicznego)  w drugim kwartale 2018 r. wyniosła 0,9% oraz 3,4% w skali rocznej. Prognostyk na bieżący (wrześniowy) kwartał br ponownie wynosi dalsze 3,4% w skali rocznej a następnie 3,3% rocznie w grudniowym  kwartale br. Stopa bezrobocia wyniosłą  5,4% kwartale czerwcowym br. Według bieżących oficjalnych prognostyków wyniesie 5,3% w trzecim kwartale br. Mierzona  stopą zmian cen spożywczych (Consumer Prices Index - CPI) stopa inflacji wynosi 2% rocznie i podobno ma ździebko wzrosnąć do 2,1% przed końcem br. Ciekawym aspektem są wzrastające pomrukiwania, że "inflacja jest za niska" co ujemnie wpływa na rozwój szeregu sektorów ekonomicznych  i płace oraz  wzrost zatrudnienia w kilku  "pracochłonnych sektorach". Wyniki opublikowanego 12 września  br kolejnego kwartalnego sondażu australijskiego premysłu wytwórczego, przeprowadzonego przez Australijską Izbę Handlu i Przemysłu ACCI-AusChamber) i koncern bankowy Westpac (AusChamber-Wesytpac Survey of Industrial Trends) też są  zasadniczo pomyślne.

Eugeniusz Bajkowski, Canberra

zob. skład  gabinetu premiera Scotta Morrisona