 |
| Królowa Elżbieta II. Fot. |
Królowa Elżbieta II kończy jutro 90 lat. 9 września ubiegłego roku monarchini została najdłużej panującym z 41 monarchów w historii Wielkiej Brytanii, służącym Zjednoczonemu Królestwu i Wspólnocie Narodów. Wyprzedziła tym samym swoją praprababkę, królową Wiktorię.
21 kwietnia 1926 roku przyszła na świat pierwsza córka księcia Yorku: Alberta (późniejszego króla Jerzego VI) i Elżbiety Bowes-Lyon: Elżbieta Aleksandra Maria Windsor. Pierwsze imię dziewczynka otrzymała po swojej matce, drugie po prababce: królowej Aleksandrze (1844 - 1925), a trzecie po babce: królowej Marii (1867 - 1953). Jako dziecko była nazywana przez swoją rodzinę "Lilibet". Dzieciństwo spędziła przy Piccadilly Road 145.
Jej wychowaniem zajmowała się niania, późniejsza pokojówka królowej, Margaret MacDonald, zwana "Bobo". Elżbieta była posłusznym dzieckiem, ale doskonale zdawała sobie sprawę ze swojej pozycji. Legendą obrosło już pewne wydarzenie z 1930 roku. Przyszły brytyjski premier Neville Chamberlain zwrócił się do niej "Dzień dobry, mała damo." Księżniczka odpowiedziała mu wtedy: "Nie jestem małą damą, jestem księżniczką Elżbietą." Jako wnuczka panującego brytyjskiego monarchy miała prawo do tytułu "Jej Królewskiej Wysokości". Jej pełen tytuł brzmiał wtedy: Jej Królewska Wysokość, Księżniczna Elżbieta z Yorku. Kiedy się urodziła, była trzecia w linii sukcesji do brytyjskiego tronu, po swoim stryju, księciu Walii i ojcu. Mimo iż jej narodzinom towarzyszyło zainteresowanie społeczeństwa, było wówczas mało prawdopodobne, że Elżbieta odziedziczy tron Wielkiej Brytanii.
Jej wychowaniem zajmowała się niania, późniejsza pokojówka królowej, Margaret MacDonald, zwana "Bobo". Elżbieta była posłusznym dzieckiem, ale doskonale zdawała sobie sprawę ze swojej pozycji. Legendą obrosło już pewne wydarzenie z 1930 roku. Przyszły brytyjski premier Neville Chamberlain zwrócił się do niej "Dzień dobry, mała damo." Księżniczka odpowiedziała mu wtedy: "Nie jestem małą damą, jestem księżniczką Elżbietą." Jako wnuczka panującego brytyjskiego monarchy miała prawo do tytułu "Jej Królewskiej Wysokości". Jej pełen tytuł brzmiał wtedy: Jej Królewska Wysokość, Księżniczna Elżbieta z Yorku. Kiedy się urodziła, była trzecia w linii sukcesji do brytyjskiego tronu, po swoim stryju, księciu Walii i ojcu. Mimo iż jej narodzinom towarzyszyło zainteresowanie społeczeństwa, było wówczas mało prawdopodobne, że Elżbieta odziedziczy tron Wielkiej Brytanii.
Książę Walii jednak nie miał żadnego potomstwa, nie był nawet żonaty. Elżbieta nie miała też brata, który (nawet gdyby był młodszy) wyprzedziłby ją w linii sukcesji do tronu. Elżbieta miała tylko młodszą o cztery lata siostrę, Małgorzatę.
Kiedy w 1939 roku wybuchła II wojna światowa, Elżbieta i Małgorzata zostały wysłane do zamku Windsor. Pojawiały się też sugestie, aby wysłać księżniczki do Kanady, co królowa Elżbieta (matka) skomentowała: "Dzieci nie mogą wyjechać beze mnie, ja nie mogę opuścić króla, a król nigdy nie opuści kraju." W Windsorze Elżbieta z siostrą pracowały przy kopaniu transzei w pobliskim parku. W 1940 roku, 14-letnia wówczas księżniczka po raz pierwszy wystąpiła na antenie BBC w programie "Children's Hour". Zawiesiła również lekcje języka niemieckiego (władała już biegle francuskim) i rozpoczęła naukę historii Stanów Zjednoczonych.
Choroba ojca sprawiała, że Elżbieta przejmowała coraz więcej jego obowiązków. W 1951 odwiedziła Grecję, Włochy i Maltę. W październiku wybrała się do Kanady, a następnie odwiedziła prezydenta Harry'ego Trumana w Waszyngtonie. W styczniu 1952 razem z mężem udała się w podróż po krajach Wspólnoty Narodów. Odwiedziła wówczas 15 krajów. Podczas pobytu w Kenii do Elżbiety dotarł telegram, w którym poinformowano ją, że 6 lutego 1952 jej ojciec, król Jerzy VI, zmarł na raka gardła.
W 1932 Elżbieta z rodzicami i siostrą ("nasza czwórka" – jak zwykł mawiać Jerzy VI) przeprowadziła się do Royal Lodge w parku przy zamku Windsor. Rok później edukacja księżniczki została powierzona guwernantce Marion Crawford. Elżbieta wychowywała się z siostrą w odosobnieniu, daleko od rówieśników. Księżniczka uczyła się według bardzo prostego programu – historia (aby poznać świetność Wielkiej Brytanii), geografia (aby poznać ogrom Imperium Brytyjskiego) i Biblia. Późnej uczyła się także historii prawa państwowego.
Program edukacji był skromny i miał swoje braki. Na kilka lat przed objęciem tronu Elżbieta zwierzyła się pokojówce: "Przy stole nie rozumiem o czym rozmawiają ludzie wokół mnie. Ogarnia mnie przerażenie na myśl o zasiadaniu wśród cudzoziemców dyskutujących na tematy, które są mi kompletnie nieznane." Przyszła królowa była dzieckiem poważnym, zorganizowanym i systematycznym. Kiedy Elżbieta miała 10 lat umarł jej dziadek, król Jerzy V. Tron objął jej stryj, książę Walii, który przybrał imię Edward VIII. Nie mogąc poślubić swojej wybranki, dwukrotnie rozwiedzionej Amerykanki Wallis Simpson, Edward VIII abdykował 11 grudnia 1936. Ojciec Elżbiety, książę Yorku, został wówczas królem Jerzym VI, a sama Elżbieta została następczynią tronu. Zachwycona swoim nowym statusem pochwaliła się siostrze, która miała na to odpowiedzieć: "Biedactwo...".
Kiedy w 1939 roku wybuchła II wojna światowa, Elżbieta i Małgorzata zostały wysłane do zamku Windsor. Pojawiały się też sugestie, aby wysłać księżniczki do Kanady, co królowa Elżbieta (matka) skomentowała: "Dzieci nie mogą wyjechać beze mnie, ja nie mogę opuścić króla, a król nigdy nie opuści kraju." W Windsorze Elżbieta z siostrą pracowały przy kopaniu transzei w pobliskim parku. W 1940 roku, 14-letnia wówczas księżniczka po raz pierwszy wystąpiła na antenie BBC w programie "Children's Hour". Zawiesiła również lekcje języka niemieckiego (władała już biegle francuskim) i rozpoczęła naukę historii Stanów Zjednoczonych.
Na początku 1945 Elżbiecie udało się przekonać ojca, aby pozwolił jej wstąpić do kobiecej służby wojskowej. Wstąpiła do Women's Auxiliary Territorial Service z numerem matrykuły 230873, ze stopniem podporucznika. Została przeszkolona na kierowcę i mechanika, uzyskując ostatecznie stopień kapitana. Elżbieta jest jedyną kobietą w brytyjskiej rodzinie królewskiej, która odbyła służbę wojskową.
Pierwszą oficjalną zagraniczną wizytę Elżbieta podjęła w 1947. 21 kwietnia, w Kapsztadzie świętowała swoje 21 urodziny. Z tej okazji powiedziała: "Oświadczam wobec was wszystkich, iż poświęcę całe moje życie, jakiekolwiek będzie, długie czy krótkie, służbie Wam i Wielkiej Imperialnej Wspólnocie Brytyjskiej, której członkami jesteśmy my wszyscy." 22 lipca 1939 roku, Elżbieta z siostrą i rodzicami udały się z wizytą do Akademii Marynarki w Dartmouth. Niestety, wybuchła tam epidemia świnki i wizyta nie mogła byc kontynuowana. Wówczas lord Louis Mountbatten wyznaczył na przewodnika i opiekuna księżniczek młodego oficera grecko-niemiecko-duńskiego pochodzenia, Filipa. 18-letni wysoki i postawny oficer wywarł wielkie wrażenie na księżniczce. Związek z Filipem nie przypadł do gustu parze królewskiej. Przeciwna była zwłaszcza królowa Elżbieta. Królowi Jerzemu nie przypadł do gustu mężczyzna ubogi, pretensjonalny, z "po prostu godną pożałowania" garderobą. W sierpniu 1946 Filip został zaproszony do zamku Balmoral i, mimo niechęci Jerzego i Elżbiety, zaręczył się z następczynią tronu. Jerzy wysłał córkę w podróż do Afryki, mając cichą nadzieję, że zapomni o kuzynie. Podróż nie spełniła jednak zamierzonego efektu i 10 czerwca 1947 zaręczyny Filipa i Elżbiety zostały podane do publicznej wiadomości.
Ślub odbył się 20 listopada 1947 w Opactwie Westminsterskim. Małżonkowie przeprowadzili się później do Clarence House. Filip wyjechał, kontynuując służbę wojskową na Malcie. Elżbieta dwukrotnie go tam odwiedzała, zatrzymując się w maltańskiej posiadłości Mountbattena. W latach 1949 - 1951 Elżbieta stale mieszkała na Malcie. W tym czasie była tytułowana Jej Królewską Wysokością Księżną Edynburga, jako że jej mąż otrzymał z okazji ślubu tytuł księcia Edynburga. 14 listopada 1948 Elżbieta urodziła pierwsze dziecko. Niedługo później król Jerzy postanowił, że potomkowie jego córki mają prawo do tytułu "Królewskiej Wysokości". Filip i Elżbieta mają czworo dzieci, które na podstawie orzeczenia Tajnej Rady z 1960 noszą nazwisko Mountbatten-Windsor, ale tylko te, które nie będą bezpośrednio w linii sukcesji do tronu. W odróżnieniu od rodzeństwa najstarszy syn królowej, Karol, używa również podwójnego nazwiska.
Choroba ojca sprawiała, że Elżbieta przejmowała coraz więcej jego obowiązków. W 1951 odwiedziła Grecję, Włochy i Maltę. W październiku wybrała się do Kanady, a następnie odwiedziła prezydenta Harry'ego Trumana w Waszyngtonie. W styczniu 1952 razem z mężem udała się w podróż po krajach Wspólnoty Narodów. Odwiedziła wówczas 15 krajów. Podczas pobytu w Kenii do Elżbiety dotarł telegram, w którym poinformowano ją, że 6 lutego 1952 jej ojciec, król Jerzy VI, zmarł na raka gardła.
Elżbieta II została ogłoszona królową w czwartek, 7 lutego 1952, w St. James's Palace, a koronacja odbyła się 2 czerwca 1953 roku. Choć urodziny monarchini przypadają 21 kwietnia, tradycyjnie obchodzone są w drugą sobotę czerwca. Uroczysta parada odbywa się pod hasłem Troopin The Colour i w tym roku odbędzie się w sobotę, 11 czerwca.
90-letnia dziś monarchini jest najstarszą spośród koronowanych głów na całym świecie.
Tekst i zdjęcia: Filip Cuprych Polarity International
No comments:
Post a Comment
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy