Nasze prawa pasażerskie w podróżach lotniczych

Terminal lotniska we Frankfurcie. Fot.K.Bajkowski

Żyjemy w państwie, gdzie odległość od jednego miasta do drugiego liczona jest w tysiącach kilometrów, do najbliższego sąsiada, Nowej Zelandii mamy 4162 km a do Europy, którą pewnie odwiedzamy najczęściej z racji naszych korzeni, 14 tys. km. Oczywistym jest zatem, że w trakcie naszych podróżny najczęściej wybieramy samolot jako środek lokomocji i  przemieszczania się.

Założę się, że nie raz zdarzyło się Państwu nie zdążyć na samolot, lub na połączenie trazytowe w którymś z azjatyckich portów, bagaż zamiast do Wiednia poleciał do Buenos Aires, lub zakładając lepszy scenariusz, bagaż owszem doleciał do miejsca przeznaczenia ale niekompletny lub uszkodzony.
Sama podróżuję regularnie na trasie Sydney–Rzym, a w ramach Wspólnoty Europejskiej jestem częstym pasażerem tanich lini lotniczych kursujących pomiedzy polskim portami i pozostalą częścią Starego Kontynentu. Moje bagaże co prawda giną ostanio dużo rzadziej, samoloty spóźniają się jednak z taką samą regularnością jak zawsze, bywało że mój bilet linie lotnicze sprzedały podwójnie, w związku z czym spotykałam się z odmową wpuszczenia na pokład samolotu (przepraszamy ale Pan który miał ten sam bilet zdążył odprawić się wcześniej).
Czy czujecie się Państwo niejednokrotnie bezbronni w takiej sytuacji? Znacie swoje prawa pasażerskie? Co możeby zrobić, kiedy lot zostanie odwołany, zginie nam bagaż lub odmówi nam się wejścia na poklad samolotu. Gdzie szukać pomocy?

Opóźnienie lotu

W przypadku szkód wynikających z opóźnienia przewoźnik odpowiada przy przewozie osób do wysokości kwoty 4.150 SDR za każdego podróżnego (Dla niewtajemniczonych skrót SDR oznacza międzynarodową jednostkę rozrachunkową.Obecnie jeden SDR ma wartość około półtoradolara), chyba że przedsiębiorstwo lotnicze podjęło wszelkie dostępne środki w celu zapobieżenia szkodom lub też podjęcie takich środków było niemożliwe.

Przewoźnik lotniczy odpowiada również za szkody wynikające z opóźnienia przy przewozie bagażu do kwoty 1.000 SDR.

Gdyby opóźnienie spowodowało konieczność pobytu w danym miejscu przez jedną lub więcej nocy, przewoźnik będzie zobowiązany do zapewnienia noclegu oraz pomocy w zorganizowaniu transportu między terminalem a miejscem zakwaterowania. Z wyjątkiem sytuacji, kiedy odwołanie lub opóźnienie zostało spowodowane bardzo złymi warunkami pogodowymi lub poważnymi klęskami żywiołowymi, które stwarzały zagrożenie dla bezpiecznej realizacji usług.

Mało kto wie, że jeśli podróżujemy po terenie Uni Europejskiej w przypadku, kiedy pasażerowie przybędą do miejsca docelowego 3 godziny później, aniżeli było
to przewidziane przez przewoźnika, wówczas przysługuje im prawo do uzyskania odszkodowania w wysokości od 250 EUR do 600 EUR w zależności od zasięgu podróży,
o czym traktuje wyrok z dnia 19 listopada 2009 roku Trybunału Sprawiedliwości UE
w sprawach połączonych. Obecnie pasażer może domagać się odszkodowania za odwołanie lotu lub opóźnienie powyżej trzech godzin (o lie odwołanie lub duże opóźnienie lotu nie zostało spowodowane siłą wyższa, tzw „act of God”).

Odwołania lotu

Jeśli na skutek odmowy przyjęcia na pokład lub opóźnienia albo odwołania lotu, czekasz na lotnisku dłużej, niż mogłeś się spodziewać masz prawo nie tylko do zwrotu kosztów biletu,  zaoferowania innego połączenia z punktem docelowym podróży, a także do posiłku, napojów oraz 2 rozmów telefonicznych jeżeli czas oczekiwania na inne połączenie lotnicze to usprawiedliwia. Jeśli musisz czekać dodatkową noc lub kilka dni przysługuje Ci wyżywienie i nocleg w hotelu, odpowiednio do czasu oczekiwania na następny lot. Na terenie Uni Europejskiej dodatkowo pasażerowie mogą być uprawnieni do odszkodowania w wysokości od 250 EUR do 600 EUR; decyduje o tym zasięg podróży, gdy zastępcze połączenie znacząco różni się od odwołanego, a powiadomienie o odwołaniu lotu nastąpiło zbyt późno.

Nie otrzymasz odszkodowania, jeżeli Twój lot został odwołany: w wyjątkowych okolicznościach, takich jak złe warunki pogodowe;lub zostałeś poinformowany o odwołaniu lotu na 2 tygodnie przed zaplanowaną datą lotu; a także jeśli zaproponowano Ci alternatywny lot na tej samej trasie w podobnym terminie, co
Twój pierwotny lot.

Jeżeli nie wpuszczono Cię na pokład z powodu nadkompletu rezerwacji, masz prawo wyboru między wymianą biletu do docelowego miejsca Twojej podróży a zwrotem kosztów za bilet.

Zniszczenie, zgubienie lub uszkodzenie bagażu. Linie lotnicze odpowiadają za zniszczenie, zagubienie lub uszkodzenie bagażu do kwoty 1.000 SDR (okolo 1 220 euro za sztukę zarejestrowanego bagażu). W przypadku bagażu rejestrowanego istnieje odpowiedzialność niezależna od winy, o ile bagaż nie został uszkodzony wcześniej. W przypadku bagażu nierejestrowanego przedsiębiorstwo lotnicze odpowiada wyłącznie za szkody, które nastąpiły z jego winy. Limit odpowiedzialności może być wyższy, gdy pasażer najpóźniej przy odprawie złożył stosowną deklarację i wniósł dodatkową opłatę.

Co trzeba zrobić, aby uzyskać  odszkodowanie?

eżeli po przylocie stwierdzą Państwo, że bagaż uległ uszkodzeniu, należy niezwłocznie zgłosić szkodę. Pracownicy lini lotniczych sporządzą protokół nieprawidłowości bagażowej . Następnie otrzymają Państwo oficjalne potwierdzenie zgłoszenia szkody /PIR/ wraz z numerem referencyjnym.
W sytuacji niezgłoszenia szkody bezpośrednio po przylocie w porcie lotniczym i odbiorze bagażu, zawiadomienie może być dokonane pisemnie w terminie nie później niż do 7 dni od daty jego odbioru. Należy jednak podkreślić, że w przypadku takiego zgłoszenia konieczne jest udowodnienie, że szkoda nastąpiła w czasie, gdy bagaż pozostawał pod opieką przewoźnika.
Jeżeli po przylocie stwierdzą Państwo brak bagażu, wówczas mają Państwo 21 dni aby złożyć reklamację z powodu jego zaginiecia. Bagaż Państwa poszukiwany będzie za pomocą międzynarodowego systemu poszukiwania bagażu World Tracer, który można średzić on-line.
Sądowne skargi o odszkodowanie należy wnosić w terminie dwóch lat od dnia wylądowania samolotu lub od dnia, w którym samolot powinien wylądować.

Podstwa prawna:
Porozumienie Montrealskie o ujednoliceniu niektórych zasad dotyczących międzynarodowego przewozu lotniczego, którego stroną jest zarówno Australia i Polska. Dokument określa zasady odpowiedzialności przewoźnika lotniczego w przypadku śmierci lub uszkodzenia ciała, zniszczenia, zagubienia lub uszkodzenia bagażu oraz wystąpienia opóźnień i uwaga, może tę odpowiedzialność ograniczać.
Porozumienia stosuje się, jeżeli zgodnie z ustaleniem stron miejsce wylotu i lądowania znajduje się na terytorium obu państw, będących jego stronami. Postanowienia Porozumienia Montrealskiego stosuje się również wtedy, gdy miejsce wylotu i lądowania leży na terytorium tylko jednego z państw, będących stronami Porozumienia, ale międzylądowanie przewidziano na terytorium innego państwa, nawet jeśli państwo to nie jest stroną Porozumeinia.
We Wspólnocie Europejskiej obowiązuje ponadto Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego NR 261/2004 z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów.
Na terytorium RP, urzędem odpowiedzialnym za przestrzeganie Rozporządzenia 261/2004 jest jednostka Urzędu Lotnictwa Cywilnego - Komisja Ochrony Praw Pasażerów. Jeżeli przez ponad dwa miesiące przewoźnik nie odpowiedział na Twoje pismo, lub jeśli w Twoim przekonaniu odpowiedź przewoźnika jest krzywdząca, możesz przesłać skargę do Urzędu wraz z kopią dotychczasowej korespondencji z przewoźnikiem.

 

Iwona Pruszyńska
_____________________
Iwona Pruszyńska jest prawnikiem w kancelarii prawnej Concordia Australia z siedziba w Sydney i specjalizuje sie w prawie polskim, europejskim i miedzynarodowym

Masz pytania dotyczące tego artykułu? Wyślij email do autorki:
[email protected]